سینماروزان: یکی دو هفته بعد از خبرسازی برخی رسانه های اصولگرا درباره لزوم اکران فیلم خارجی، رییس سازمان سینمایی حوزه هنری از اکران خارجی به عنوان یک گزینه خبر داد و متعاقب آن نیز باز رسانه های اصولگرا بودند که کوشیدند در گفتگو با افرادی گمنام که نه در تولید موفق بوده اند و نه در پخش و نه در سینماداری، بر تنور لزوم اکران فیلم خارجی در کشور تأکید کنند.
به گزارش سینماروزان مشکل این خبرسازیها آن است که هیچ کدام اکران خارجی را در ساختار سینمایی داخل محک نمیزنند و مثلا نمی گویند در شرایطی که اغلب فیلمهای روز سینمای جهان بدون سانسور و با کیفیت فول اچ.دی در سامانه های مجازی به طور تقریبا رایگان در حال عرضه است و در کنارش اغلب مخاطبان عشق سینما، یک سینمای خانگی با کیفیت متوسط هم که شده در خانه هایشان دارند کدام مخاطبی است که صرف هزینه برای سینما رفتن و تماشای نسخه مثله شده فیلم را به نسخه اصلی و بدون سانسور آن ارجحیت دارد.
اگر پیشتر درباره اکران نسخه های دوبله هم سخن گفته میشد حالا دیگر همان سامانه های مجازی در کنار زیرنویس کردن استودیوی دوبله هم راه انداخته اند(!) و فیلمها را دوبله شده عرضه میکنند تا مخاطبان هیچ هم و غمی نداشته باشند!!
اینها مواردی است که سیدضیاء هاشمی رییس جامعه صنفی تهیه کنندگان سینمای ایران که خود سابقه اکران فیلم خارجی در کشور را داشته به صراحت بر آنها تأکید می کند و بر این اساس در باغ سبز اکران فیلم خارجی را یک تصور باطل می داند.
سیدضیاء هاشمی با اشاره به اینکه طرح فعلی اکران فیلمهای خارجی مشابه VOD است که تا پیش از راه اندازی همه از شکوفایی سینمایی به واسطه آن می گفتند بیان داشت: پیش از اینکه سامانه VOD راه بیفتد، تصور میکردند که پول هنگفتی در آن وجود دارد. این سامانه راهاندازی شد، بدون اینکه کار کارشناسی لازم صورت بگیرد و زیرساختهای لازم برای آن فراهم شود. نتیجهاش وضعیت اسفبار امروز این سامانه است و اینکه بعد از گذشت چندین سال، هنوز جایی میان مخاطبان سینما و تلویزیون ایران باز نکرده است. همین در مورد اکران فیلم خارجی نیز صدق میکند. متأسفانه برخی رسانهها و اشخاص به اشتباه فکر میکنند که میلیاردها تومان پول در اکران فیلم خارجی به طور بالقوه وجود دارد و با اکران این فیلمها میتوان رونق بیسابقهای به گیشه سینمای ایران بخشید.
وی در ادامه به طرح شکستخورده اکران فیلمهای خارجی در سالیان گذشته پرداخت و افزود: سالها قبل که اینترنت و سایتهای متعدد دانلود فیلم وجود نداشت، به کمک فارابی فیلمهای «دارودستههای نیویورکی»، «ترمیناتور»، «بیل را بکش» و «مصائب مسیح» را خریداری و با دوبله عالی و حداقل سانسور ممکن اکران کردیم. برای تجهیز سینماهایی که قرار بود این فیلمها را نمایش دهند هزینه قابل توجهی کردیم و امیدوار بودیم که این طرح حداقل بتواند این هزینهها را بازگرداند. هدفمان از اجرای چنین طرحی این بود که هم به اکران تنوع دهیم و هم اینکه رقیب مناسبی برای فیلمهای ایرانی وارد میدان کنیم. اما این فیلمها با استقبال چندانی از سوی مخاطب روبرو نشدند و طرح اکران فیلم خارجی آن موقع شکست خورد.
تهیهکننده فیلم پرمخاطب «عروس» در ادامه به شرایط نامناسب اکران فیلمهای خارجی در ایران اشاره کرد: امروزه نیز فیلمها و سریالهای خوب خارجی به لطف فراگیرشدن اینترنت و تعدد سایتهای دانلود، به سهولت و با کمترین هزینه ممکن در دسترس مخاطبان هستند. به محض اینکه فیلم در خارج از کشور در دسترس قرار بگیرد، در این سایتها نیز عرضه میشود. کیفیت دوبلهها و زیرنویسهای شبکههای زیرزمینی نیز بسیار مطلوبتر است. از همه مهمتر اینکه، مخاطب به واسطه چنین سایتهایی، فیلمها را بدون حتی یک فریم سانسور تماشا میکند. لذا در چنین شرایطی و با توجه به وضعیت بد اقتصادی کشور، کدام عقل سلیمی میپذیرد که خانوادهها به جای دانلود نسخه سانسورنشده فیلمها با کمترین هزینه، با صرف هزینه رفتوآمد و پول بلیط روانه سالنهای سینما شوند و به تماشای نسخه جرحوتعدیل شده همان فیلمها بنشینند؟
تهیهکننده فیلم «شوکران» در ادامه به شایعه «بهکارگیری بولدوزر فیلم خارجی برای تخریب سینمای ایران» چنین واکنش نشان داد: حتی در سینمای قبل از انقلاب که فیلمهای خارجی بدون مشکل ممیزی و همزمان با سایر کشورها در ایران اکران میشدند، فیلمهای ایرانی نیز فروش بسیار خوبی داشتند. اما بعد از انقلاب شاهد شکلگیری قیچیای بودیم که یک لبه آن سینمای به اصطلاح رانتی – ارزشی بود و لبه دیگر آن سینمای جشنوارهای. هدف این قیچی هم نابودی سینمای بدنه و مردمی ایران بود. پس از چندین دهه تلاش نافرجام، هردوی آن سینماها به قهقرا رفتهاند و سینمای بدنه همچنان پشتوانه مردمی خود را حفظ کرده است.
هاشمی با اشاره به اینکه سردمداران سینمای رانتی-ارگانی به فکر اکران خارجی افتاده اند ادامه داد: برای اینکه سوءتفاهم نشود توضیحی هم در خصوص سینمای رانتی ـ ارزشی بدهم. منظورم سینمایی است که با ادعای ترویج ارزشها ارقام هنگفتی را از نهادها و ارگانها و حتی سازمانهای مذهبی دریافت میکند اما در عمل، محصولاتی را ارائه میدهد که چه در حوزه دفاع مقدس و چه در حوزه ترویج اندیشههای مذهبی کیفیت بسیار پایینی دارند یا به دلیل تضاد با ارزشها امکان نمایش در داخل ایران را هم ندارند. متأسفانه عدهای ناکامی سینمای ارزشی را به پای سینمای بدنه میگذارند. اما این کار صرفا فرافکنی است. در واقع، اتخاذ سیاستهای نامناسب در تولید این فیلمها که پای محصولات و فیلمسازان رانتی را به آن باز کرد مسبب اصلی این ناکامی است. حال همین مسببان اصلی برای جبران خسارتهایی که بابت اتلاف بودجه بیتالمال و تنزل جایگاه سینمای ارزشی (انشاءالله که تعمدی نباشد) به نظام و کشور وارد کردهاند، به این صرافت افتادهاند که با واردات فیلم خارجی، شیشه عمر سینمای بدنه را بشکنند و با نابودی سینمای ایران صورت مسئله را پاک کنند.
رییس جامعه صنفی تهیه کنندگان خاطرنشان ساخت: تجربه سالیان گذشته نشان داده که طرح اکران فیلم خارجی راه به جایی نخواهد برد و باز هم بودجه بیتالمال با یک طرح از پیش شکستخورده دیگر اتلاف خواهد شد. چیزی که مسئولان فرهنگی کشور بهتر است به آن توجه داشته باشند این است که امروزه بسیاری از جوانان و حتی خانوادهها از طریق اینترنت به نسخههای سانسورنشده و باکیفیت فیلمهای خارجی دسترسی دارند که همگی آنها توسط شبکههای زیرزمینی به بهترین نحو دوبله یا زیرنویس شدهاند. به علاوه، تعدادی از فیلمهای پرفروش سینمای جهان نظیر «زن شگفتانگیز» هم به دلیل نوع لباس شخصیت اصلی و هم به خاطر ملیت بازیگر آن ممکن است در ایران به هیچ عنوان قابل نمایش نباشند. با این حال، مردم از طریق اینترنت به سهولت میتوانند به نسخههای باکیفیت و سانسورنشده این آثار دسترسی داشته باشند. لذا، اینکه فکر کنیم با اکران دیرهنگام نسخه سانسور یا حتی تحریفشده این فیلمها میتوانیم در ظاهر جمعیت زیادی را به سالنهای سینما بکشانیم و در باطن به هدف نابودی سینمای ملی برسیم، چیزی جز کوتهنظری چنین طراحانی را نمیرساند. فیلم خارجی با توجه به شرایطی که گفتم حتی توان رقابت با فیلمهای درجه چندم سینمای بدنه را هم ندارد.
وی در پایان، در پاسخ این سؤال که آیا اساسا با اکران فیلم خارجی در ایران موافق است، گفت: به هیچ عنوان مخالفتی با اکران فیلم خارجی ندارم و اتفاقا آن را به سود سینمای ایران میدانم اما به شرطها و شروطها؛ رایت این فیلمها باید از کمپانی اصلی خریداری شوند و با حداقل سانسور، عدم تحریف و همزمان با اکران جهانی در سینماهای کشور به نمایش درآیند.