بازگشت بیضایی با «سفر به شب»+عکس
سینماروزان/حامد مظفری: بهرام بیضایی نویسنده و کارگردانی که نزدیک به هشت سال است ایران را ترک کرده و در دانشگاه استنفورد ایالات متحده مشغول به تحصیل است تازه ترین فیلمنامه اش با عنوان «سفر به شب» را از طریق انتشارات روشنگران به مخاطبان عرضه کرد.
به گزارش سینماروزان «سفر به شب» در ۸۵ صفحه با شمارگان ۳۰۰۰ نسخه و قیمت ۷۰۰۰ تومان عرضه شده است.
“سفر به شب” با ساختاری نمادین، داستان مسافرت شبانه یک تازه‌عروس به زادگاه شوهرش را روایت می‌کند. عروس و داماد سوار بر اتوبوسی که شماری از قوم و خویش را در خود جای داده عازم زادگاه داماد می‌شوند.
در حین سفر است که دسیسه‌هایی متعدد برای قُر زدن عروس شکل می‌گیرد و در جریان هر دسیسه نیز شماری از خویشان از اتوبوس به بیرون، پرت می‌شوند تا پایان که بسان بسیاری از آثار بیضایی این نوعروس است که پشت فرمان اتوبوس نشسته و رستگاری را رقم می‌زند…
در شروع فیلمنامه می‌خوانیم: آبی آسمان با چند لکه ابر، آفتابی و درخشان، که در آن چند پَرنَده چرخ می‌زنند. تصویر پایین می‌آید و بر صحرا روستاییانی را نشان می‌دهد که در جشن عروسی سرگرم پایکوبی‌اَند. روستا خُود دورتَر، در زمینه، بر دامنه است. میان حلقه‌ای از کسانی که کف‌ْ‌زَنان بر شورِ آهنگ و ساز می‌اَفزایند، چند تَنی دامنْ‌کِشان چرخ می‌زنند؛ نُقل‌پاشان بَر سَرِ دستْ‌افشانی؛ چند بچّه پایْ‌بازی‌شان را تقلید می‌کُنند. سازْزَن ناگهان خندان از خستگی وِلُو می‌شود و صدای ساز می‌مانَد. غُرغُرِ مهربانِ جمع. میان پایْ‌کوبان چند تَن بی‌ساز ادامه می‌دَهند؛ پیرْزاغنی که پدربُزُرگ عروس باشد سَروتَنْ‌جُنبان به سازْزن نزدیک می‌شَوَد و هنوز می‌کوشد وا نَدَهد.
بیضایی آخرین بار حدودا نه سال قبل و در دولت اول محمود احمدی نژاد فیلمی به نام «وقتی همه خوابیم» را که نقدی بر مناسبات پشت پرده سینمای ایران بود ساخت و روانه اکران کرد؛ فیلمی که بسیاری آن را تسویه حساب شخصی بیضایی با تهیه‌کننده پروژه ناتمام «لبه پرتگاه» می‌دانستند!
به دنبال آن نیز بیضایی در تلاش برای ساخت آثاری همچون «اشغال» و «مقصد» بود که اولی به دلیل بالا بودن هزینه تولید و دومی به دلیل تفاسیر عجیب و غریب ممیزان و صدور موافقت اصولی به‌جای پروانه ساخت به تولید نرسید.
بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم هم اتفاق تازه ای برای بیضایی نیفتاد چون علیرغم وعده‌های مدیران سینمایی دولت، بیضایی نه تنها به ایران بازنگشت بلکه حتی فیلمنامه ای مانند «مقصد» که در دوره احمدی نژاد یک موافقت اصولی برای ساخت توسط شخص بیضایی نصیبش شده بود این بار نه برای ساخت توسط بیضایی بلکه برای ساخت توسط جوانی همچون محسن قرایی، موافقت اصولی نصیبش شد و البته درنهایت همین موافقت اصولی هم نتوانست اسباب تولید شود!
