به گزارش سینماروزان و به نقل از “صبح نو” فارغ از آن که مدیوم ویدئو یا نمایش خانگی مدیومی است برای استفاده در خانهها و اصلاً برگزاری جشنواره به شکل سینمایی برای چنین مدیومی کمی برخورنده است، آنچه در روند برگزاری این جشنواره دیده شده نوعی پرهیز از تخصصگرایی در چیدمان هیأتهای انتخاب و داوری است.
شبکه خانگی فارغ از آن که بیش از ۲۰ سال است بهصورت قانونی در ایران حیات دارد، دارای ۲ صنف اتحادیه ویدئورسانه و کانون مؤسسات نمایش خانگی هم هست. صنوفی که هر یک دربرگیرنده تعدادی از شرکتهای فعال در این حیطهاند؛ شرکتهایی که در سالهای اخیر تا پای تولید سریالهایی پرمخاطب با حضور چهرههای شاخص سینما و تلویزیون رفتهاند و در برخی موارد بسیار موفقتر از رسانه ملی بودهاند.
اینها اهمیت تخصصگرایی در جشنوارهای را که بناست بهنام آثار ویدئویی برگزار شود، بیشتر میکند. با این حال در زیربنای برگزاری جشنواره که نحوه چینش هیأتهای انتخاب و داوری است، کمتر رگهای از تخصصگرایی میبینیم.
هشدار به سازمان سینمایی
آقایان حسین پاکدل، بهمن حبشی، بهروز خوشرزم، علی دهکردی و طهماسب صلحجو هیأت انتخاب تازهترین دوره جشنواره یاس بودهاند. آقایان مصطفی سماوات، محمدرضا فرجی، سیدصادق موسوی، حسن داها و سیمون سیمونیان هم اعضای هیأت داوری این جشنوارهاند.
اگر به بررسی کارنامه تکتک این ۱۰ نفر -که پنج نفر آنها به انتخاب فیلم برای جشنواره ویدئویی دست زدهاند و پنج نفر هم داوری آثار انتخاب شده را برعهده داشتهاند- بپردازیم آنچه بیش از هر چیز دیگر به چشم میآید کمبود نفراتی است که متخصص واقعی سینمای خانگی باشند. اشتباه نشود؛ در حسن نیت هر یک از این افراد از بازیگرانی چون حسین پاکدل و علی دهکردی گرفته تا مدیرانی نظیر بهمن حبشی و محمدرضا فرجی و حتی منتقدی نظیر طهماسب صلحجو شکی وجود ندارد اما پرسش این است که آیا بهتر نبود برای انتخاب و داوری آثار این جشنواره از ۱۰ نفر خبره و دارای تجربه کارآمد در شبکه خانگی استفاده میشد؟
غیر از حسن داها از کارمندان حوزه هنری در زمان حجتالاسلام زم که مدیر یک موسسه ویدئورسانه بهنام «رسانه آسیا» است و به این واسطه آشنایی نسبی با مدیوم ویدئویی دارد در میان ۹ نفر بقیه کارشناس تراز اول شبکه خانگی وجود ندارد.
حسین پاکدل بازیگر سینما و تلویزیون و البته مجری سابق رسانه ملی بوده است. بهمن حبشی مدیر سینمایی و کارشناس تلویزیون بوده است. بهروز خوشرزم تهیه کننده فعال رسانه ملی بوده، علی دهکردی بازیگر سینما و تلویزیون و طهماسب صلحجو هم منتقدی فعال در سینما.
محمدرضا فرجی، صادق موسوی و مصطفی سماوات و حتی سیمون سیمونیان نیز بیشتر در شمار مدیران و پرسنل سازمان سینمایی به شمار میروند تا نفراتی دارای تجربه در مدیوم خانگی.
پرسش اینجاست که چرا غلبه هیأتهای انتخاب و داوری جشنواره یاس مختص نیروهایی با حداقل فعالیت در حیطه نمایش خانگی است؟
ترجیح سازمان سینمایی، استفاده از کارمندان سازمان است
حمیدرضا نوروزی رییس اتحادیه ویدئورسانه کشور با بیان اینکه در سالهای گذشته خود و همکارانش در این صنف کوشیدهاند به برگزاری جشنواره یاس کمک کنند گفت: در سالهای قبل مدیران برگزاری جشنواره فیلمهای ویدئویی با ما تعامل داشتند و در حد مشورت از نظرات ما استفاده میکردند اما امسال کمترین تعاملی صورت نگرفته و شاید دلیلش این باشد که سازمان سینمایی ترجیح میدهد تمامی کارها را با کارمندان خودش پیش ببرد تا اینکه متخصصان فن را به همکاری دعوت کند.
وی ادامه داد: اتحادیه ویدئورسانه برای برگزاری جشنواره امسال هم طرح داد و اصلاً آمادگی خود را برای برگزاری جشنواره اعلام کرد و به صراحت هم تأکید شد اتحادیه میتواند با یک صدم بودجه فعلی جشنوارهای تخصصیتر برگزار کند ولی مدیران سازمان سینمایی نخواستند که از ما استفاده کنند.
نوروزی با اشاره به اینکه در مدیوم نمایش خانگی کم نیستند چهرههای توانمندی که بهراحتی میتوان از آنها برای برگزاری جشنواره یاس استفاده کرد افزود: حجم معاملات محصولات شبکه خانگی به سالی ۱۵۰ میلیارد تومان میرسد و صنعت بزرگی است که نیروهای متخصص خود را هم دارد.
ای کاش برگزاری ورکشاپهای تخصصی را جدی بگیرند
شهاب کاظمی، کارشناس شبکه خانگی و معاون اجرایی موسسه گلرنگ رسانه هم به اندازه نوروزی از چینش هیأتهای انتخاب و داوری جشنواره یاس متعجب است. وی با اشاره به اینکه جشنواره فیلمهای ویدئویی باید توسط خبرگان همین مدیوم اجرا شود گفت: در شرایطی که تعدد برگزاری جشنواره در کشور ما زیر سؤال است بهتر آن است که وقتی بناست جشنوارهای بهنام فیلمهای ویدئویی برگزارشود لااقل هیأتهای انتخاب و داوری را متناسب با نام جشنواره انتخاب کنند. در جشنواره امسال اما از شرکتهای ویدئورسانه فقط درخواست نمونهکار برای رنگینتر کردن فهرست آثار جشنواره صورت گرفت در صورتی که میشد شرایطی را برای استفاده بیشتر از فعالان در روند برگزاری فراهم آورد.
وی خاطرنشان ساخت: هنوز هم دیر نشده! بهترین مزیتی که جشنوارههای تخصصی میتوانند داشته باشند ایجاد شرایط آموزشی برای حاضران است. جای ورکشاپهای تخصصی در حیطههای نمایش خانگی در این جشنواره خالی است. باید کوشید حین برگزاری جشنواره، یک سری کارگاه تخصصی برای این مدیوم ایجاد کرد؛ کارگاههایی در حیطههایی مثل بلو-ری، ویدئوی درخواستی و تلویزیون تعاملی، دادههای بهروز به مخاطبان دهند.