سینماروزان: سومین جلسه از فصل هفتم پاتوق فیلم کوتاه که به همت انجمن سینمای جوانان ایران برگزار میشود میزبان نمایش فیلمهایکوتاه داستانی «گوشت تلخ» به کارگردانی فرید حاجی، «ویار» به کارگردانی حورا طباطبایی، «منطقه» به کارگردانی اسما ابراهیمزادگان و انیمیشن کوتاه «حفره بعدی» به کارگردانی فاطمه احمدی بود.
آثار به نمایش درآمده در این پاتوق با حضور محمدرضا مقدسیان منتقد سینما و با همراهی کارگردانان این آثار مورد نقد و بررسی هم قرار گرفت.
در ابتدای این نشست محمدرضا مقدسیان با اشاره به جذابیت اسم فیلم «گوشت تلخ» بیان کرد: احساس کردم نوعی بازی با مخاطب در فیلم جریان دارد. نگاه خیره کاراکترها که به آن اشاره شد، رندی کارگردان است تا مخاطب را به خدمت خود درآورد.
در این بخش مقدسیان درباره تفاوت فیلم کوتاه و فیلم بلند تأکید کرد: من وقتی با فیلم کوتاه مواجه میشوم، طور دیگری فیلم را نگاه میکنم. نه به این معنا که استانداردهای دوگانه برای تحلیل یک اثر دارم، بلکه به این دلیل که احساس میکنم آنقدر اوضاع ما نابهسامان است که اگر بخواهیم از روی چند جوانه در حال سبز شدن هم با بولدوزر رد شویم، همه چیزهایی را که عاشقش هستیم، هم از بین میبریم. یکی از سختترین کارهایی که باید انجام دهیم هم همین است که چگونه مرز باریک میان نگاه «حامی» به سینمای کوتاه و تعریفهای بیجهت و بازدارنده را تشخیص دهیم.
فیلم بعدی فیلم «ویار» به کارگردانی حورا طباطبایی بود که نشست بررسی آن در غیاب کارگردان برگزار شد.
مقدسیان درباره این فیلم توضیح داد: به رغم همه تلاشهای خوب بازیگران و کارگردان، مثل خیلی کارهای دیگر در سینمای ایران از آنجا که مشکل فیلمنامه وجود دارد و کار پایه و اساس درستی ندارد، از جایی به بعد به چالهای افتاده که نتوانسته از آن خارج شود.
مقدسیان در ادامه گفت: در سینمای بلند ایران در سالهای اخیر به طرز دلهرهآوری همه فیلمها شبیه به هم شدهاند و کار از آنکه بخواهیم به دنبال تنوع ژانر بگردیم هم گذشته است! در یک فضای مشخص همه فیلمها شبیه هم شدهاند و در برخی فیلمها حتی شاهدیم بازیگران لباسشان را هم عوض نمیکنند و یک بازیگر در پنج فیلم عین هم است! همینقدر همه چیز سطحی و پیشپا افتاده شده، از این باب تلاشهایی از جنس «ویار» برای خلق یک موقعیت کمدی و متفاوت بودن ارزشمند است. آن هم در شرایطی که همه آروز داریم به جای فیلمهایی شبیه «دینامیت» و «انفرادی» که در جای خود محترم هم هستند، کمی ذوق و سینما هم ببینیم. این آثار میتوانند قدم اول خوبی باشند اما خب قدم اول محکمی نیستند.
«منطقه» به کارگردانی اسما ابراهیمزادگان سومین فیلمی بود که در این نشست مورد نقدوبررسی قرار گرفت.
مقدسیان در این بخش درباره «منطقه» گفت: من این فیلم را هم سه بار دیدم. آنچه برایم جالب بود و اگر نخواهیم غیرمنصف باشیم، حتما باید به آن اشاره کنیم، این است که وقتی شما به دنبال روایتی مبتنیّبر جریان سیال ذهن میروید که زمان و مکان قرار نیست در آن خطی پیش برود و حتی آدمها قرار نیست در هر لحظه خودشان باشند و میتوانند تداعیکننده فرد دیگری یا خاطره دیگری باشند، در این شرایط شما باید بتوانید مرز تعیین کنید. جدای از اینکه در مرحله نگارش فیلمنامه باید این دقت صورت میگرفت و نریشن در این فیلم کمک بسیاری برای شکلگیری انسجام کرده است، سنگ بزرگی را برداشتید که به نظرم تا حدودی هم به هدف زدهاید.
«حفره بعدی» به کارگردانی فاطمه احمدی چهارمین فیلم این نشست بود که مقدسیان درباره آن گفت: در این فیلم نوعی از اعتراض نسبت به سوءاستفاده از کارگرها را شاهد هستیم که شاید جذابترین نمادش در اثر هم تصویر کاملا یکسانی است که از کارگرها در انیمیشن شاهد هستیم. اما آنجا که شاهد حفره در دیوارها هستیم، من ناگزیر میشوم سراغ تأویل بروم. احساس میکنم در فیلم حرفهایی را میخواستید بزنید که هنوز کاملا پخته نشده است اما این توانایی در شما وجود دارد که با کمترین مولفهها دقیقترین صحبتها را داشته باشید.
مقدسیان در پایان صحبتهای خود به نقد «غلبه تکنیک بر محتوا» در جریان انیمیشنسازی سالهای اخیر ایران پرداخت و به نکاتی در این زمینه اشاره کرد.
پایانبخش برنامههای سومین پاتوق فیلم کوتاه، گپ و گفت حاضران در قالب طرح پرسش درباره فیلمهای به نمایش درآمده و گفتگو با منتقد مهمان در این برنامه بود.