رقبای اصغر فرهادی در اسکار خارجی کیستند؟⇐از زندانی غیرمتعارف آلمانی تا فراری افغان!/از دخترکی که آزار برادرش را دیده تا همراهی زن و مردی بی‌ربط!/از معاشقه با ربات تا تولد یک گونه انسان-حیوان!/از بیوه خیارفروش تا اختلالات هورمونی و بلوغ پردردسر!
سینماروزان/میلاد جلیل‌زاده: به غیر از «قهرمان» که نماینده ایران در اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان است، «ماشین منو بران» (ژاپن)، «بدترین آدم دنیا» (نروژ)، «کوپه شماره ۶» (فنلاند)، «من مرد تو هستم» (آلمان)، «رئیس خوب» (اسپانیا)، «دست خدا» (ایتالیا)، «کندو» (کوزوو)، «فرار» (دانمارک)، «آزادی بزرگ» (اتریش)، «زمین بازی» (بلژیک)، «بَره» (ایسلند)، «دعا برای ربوده‌شده» (مکزیک)، «لونانا: قایقی در کلاس» (بوتان) و «کلیسای جامع پلازا» (پاناما) نام این 14 فیلم باقی‌مانده این فهرست است.
به گزارش سینماروزان و به نقل از روزنامه فرهیختگان، مضامین جنسی عجیب و زنانی که در جوامع مردسالار مختلف مورد ظلم و ستم واقع می‌شوند، عمده مضامینی هستند که در این فیلمها به چشم می‌خورند.
از میان این فیلمها دو اثر به زبان آلمانی و سه اثر به زبان اسپانیایی ساخته شده‌اند اما اگر فیلم فرار از دانمارک که البته آن هم مستند است، نبود، زبان فرانسوی در اسکار امسال غایب می‌شد. با توجه به جنگ زبان‌ها در اتحادیه اروپا که فرانسه به کمک بعضی دیگر از کشورهای اروپایی آن را علیه زبان انگلیسی به راه انداخته و خروج انگلستان از اتحادیه اروپا را بهانه و مستمسکی برای آن قرار داده، غیبت آثار فرانسوی در فهرست کوتاه اسکار حساسیت بیشتری پیدا می‌کند؛ بااین‌حال بیشتر آثار حاضر در لیست 15تایی اسکار، قبلا در فستیوال کن به نمایش درآمده بودند.
لونانا در کلاس درس/ بوتان
یک فیلم درام از کشور بوتان محصول سال ۲۰۱۹ به کارگردانی پاوو چوینینگ دورجی است که اولین نمایش جهانی خود را در جشنواره فیلم BFI لندن داشت. این فیلم به‌عنوان نماینده بوتان برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودو‌سومین دوره جوایز اسکار معرفی شد اما صلاحیت آن مورد تایید قرار نگرفت. با این‌حال مجددا به‌عنوان نماینده بوتان برای سال بعد ارائه شد و تا فهرست 15 تایی بالا آمد. ماجرای فیلم از این قرار است که اوگین، یک معلم مدرسه (با بازی خود کارگردان) در آخرین سال تحصیلی خود، به شهر دورافتاده لونانا در شمال بوتان فرستاده شده است. او باید در ارتفاع بالا، کمبود امکانات رفاهی و سوز بی‌رحمانه زمستان مقاومت کند.
آزادی بزرگ/ اتریش
آزادی بزرگ یک فیلم درام اتریشی محصول ۲۰۲۱ به کارگردانی سباستین میز است. در ژوئن 2021، این فیلم برای رقابت در بخش نوعی نگاهUn Certain Regard در جشنواره فیلم کن 2021 انتخاب شد و نهایتا توانست برنده جایزه هیات داوران این بخش بشود. این فیلم برنده ژیرالدیلو طلایی در جشنواره فیلم اروپایی سویا هم شد و به‌عنوان نماینده اتریش برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد و به فهرست 15 اثر شورت‌لیست راه پیدا کرد. آزادی بزرگ یکی دیگر از آثار جنسی حاضر در فهرست اسکار امسال است. داستان فیلم درباره هانس، مردی در آلمان پس از جنگ جهانی دوم است که به دلیل همجنسگرا بودن به زندان افتاده است و با هم‌سلولی‌اش ویکتور رابطه برقرار می‌کند.
زمین بازی/ بلژیک
زمین بازی یک فیلم درام بلژیکی محصول ۲۰۲۱ به کارگردانی لورا واندل است. در ژوئن 2021، این فیلم برای رقابت در بخش نوعی نگاه در جشنواره فیلم کن 2021 انتخاب شد و در کن توانست برنده جایزه فیپرشی FIPRESCI در این بخش شود. این فیلم به‌عنوان فیلم نماینده بلژیک برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد. فرانسه اگرچه امسال فیلمی به نمایندگی مستقیم از خودش در مراسم اسکار ندارد اما این فیلم فرانسوی‌زبان به‌نوعی می‌تواند در جنگ زبان‌های اروپایی -که اخیرا بالا گرفته و به وضع قوانینی توسط اتحادیه اروپا برای جلوگیری از گسترش زبان انگلیسی منجر شده است- یک نماینده به‌حساب بیاید. داستان فیلم از این قرار است که دختری هفت‌ساله شاهد آزار و اذیت برادر بزرگ‌ترش می‌شود. اگرچه او قسم می‌خورد که رازداری کند اما قضیه را به پدرشان می‌گوید و به‌زودی خودش را قربانی قلدری می‌بیند.
فرار/ دانمارک
فرار یک فیلم مستند پویانمایی محصول مشترک بین‌المللی محصول ۲۰۲۱ به کارگردانی یوناس پوهر راسموسن است. ریزاحمد و نیکولای کوستر والداو به‌عنوان تهیه‌کنندگان اجرایی فعالیت می‌کنند. این فیلم اولین نمایش جهانی خود را در جشنواره فیلم ساندنس 2021 در 28 ژانویه 2021 داشت. این فیلم در 3 دسامبر 2021 توسط نئون و شرکت‌کننده در سینماهای ایالات‌متحده اکران شد. این فیلم به‌عنوان نماینده دانمارک برای جایزه اسکار بهترین فیلم بلند بین‌المللی انتخاب شد و در فهرست نهایی ماه دسامبر قرار گرفت. علاوه‌بر این در فهرست نهایی بهترین فیلم مستند هم قرار گرفت. این فیلم درباره امین نوابی است که در آستانه ازدواج با همسرش، برای اولین‌بار داستان خود را در مورد گذشته پنهانش و فرار از کشور افغانستان به دانمارک به‌عنوان پناهنده به اشتراک می‌گذارد.
کوپه شماره 6 / فنلاند
کوپه شماره 6 یک فیلم درام محصول سال ۲۰۲۱ است که به نویسندگی و کارگردانی جوهو کوسمانن، براساس رمانی به همین نام در سال ۲۰۱۱ اثر رزا لیکسوم ساخته شده است. این فیلم در بخش رقابتی نخل طلای جشنواره فیلم کن 2021 انتخاب شد و حضور داشت و جایزه بزرگ را به‌طور مشترک با قهرمان اصغر فرهادی برنده شد. حالا این فیلم به‌عنوان نماینده فنلاند برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد و تا فهرست 15تای نیمه‌نهایی بالا آمد. داستان فیلم از این قرار است که در سفر با قطار از مسکو به مورمانسک، یک دانش‌آموز فنلاندی با یک معدنچی خشن روسی دوستی دور از انتظاری پیدا می‌کند. در متاکریتیک، این فیلم براساس 12 منتقد، امتیاز 78 از 100 را دارد که نشان‌دهنده «بررسی‌های عموما مطلوب» است و در وبسایت جمع‌آوری نقد Rotten Tomatoes هم براساس 26 نقد دارای 85 درصد تاییدیه است.
من آدم تو هستم/ آلمان
من آدم تو هستم یک فیلم درام آلمانی به کارگردانی ماریا شرادر، هنرپیشه و کارگردان آلمانی است که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد و پیش از آن برای نخستین‌بار در هفتادویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین به‌نمایش درآمده بود. داستان از این قرار است که زنی به نام دکتر آلما فلسر، یک باستان‌شناس به یک باشگاه رقص می‌رسد که در آنجا یک کارمند او را به تام معرفی می‌کند. آلما از تام با یک مساله پیچیده ریاضی و جزئیات بی‌اهمیت درباره شعر مورد علاقه‌اش سوال می‌کند و او به‌راحتی پاسخ می‌دهد، سپس تام آلما را به رقص دعوت می‌کند اما معلوم می‌شود که تام در حقیقت یک ربات است… وبسایت گردآورنده نقد و بررسی Rotten Tomatoes براساس 122 نقد، 96درصد تایید را به فیلم می‌دهد و در متاکریتیک، این فیلم براساس نظر 26 منتقد، امتیاز 78 از 100 را به‌دست آورده است که نشان‌دهنده نقدهای عموما مطلوب به‌حساب می‌آید.
بره/ ایسلند
بره یک فیلم درام ایسلندی محصول سال ۲۰۲۱، اولین کارگردانی بلند سینمایی والدیمار یوهانسون است. این فیلم پس از نمایش در جشنواره کن 2021، در 24 سپتامبر 2021 در ایسلند اکران شد و به‌عنوان نماینده ایسلند برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد. در Rotten Tomatoes این فیلم براساس 127 نقد دارای 83 درصد محبوبیت است و در متاکریتیک، فیلم براساس 28 منتقد، میانگین وزنی 69 از 100 را دارد. ماجرای فیلم از این قرار است که در ایسلند، یک زوج کشاورز به نام‌های ماریا و شوهرش اینگوار، از اینکه می‌فهمند یکی از گوسفندان باردارشان یک هیبرید عجیب‌وغریب انسان/گوسفند به دنیا آورده است، شوکه می‌شوند. ماریا و اینگوار بره دورگه را به‌عنوان فرزند خود دوست می‌دارند و نام آن را آدا به نام دختر متوفی ماریا می‌گذارند، پس از مدتی مادر بیولوژیکی آدا شروع به دردسرسازی می‌کند و سعی دارد دائما با آدا تماس بگیرد… .
کندو/ کوزوو
کندو یک فیلم درام از کشور کوزوو محصول ۲۰۲۱ به کارگردانی بلرتا باشولی در اولین کارگردانی خود است. این فیلم برای اولین‌بار در جشنواره فیلم ساندنس 2021 به‌نمایش درآمد و اولین فیلم درتاریخ ساندنس بود که هر سه جایزه اصلی جایزه بزرگ هیات داوران، جایزه تماشاگران و جایزه کارگردانی را در رقابت دراماتیک سینمای جهانی برد. این فیلم به‌عنوان نماینده کوزوو برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد. این فیلم با الهام از داستان زندگی فهریجه هوتی ساخته شده است. شوهر این زن آلبانیایی اهل کوزوو، یک روز پس از آغاز حملات هوایی ناتو، در پی کشتار نیروهای صرب در روستای Krushe e Madhe در 25 مارس 1999 مفقود شد. خانه هوتی سوخت و او مجبور شد به تنهایی از دو فرزند و پدر و مادر شوهرش مراقبت کند. این زن که به‌عنوان یک زن بیوه مورد تبعیض قرار می‌گرفت، سعی کرد همسایگان خود را که تقریبا همگی شوهران‌شان را در جنگ از دست داده بودند، متقاعد کند که می‌توانند با فروش خیار و پیچک خانگی درآمد کسب کنند.
ماشین من را بران/ ژاپن
ماشین من را بران یک فیلم درام ژاپنی محصول ۲۰۲۱ به نویسندگی و کارگردانی ریوسکه هاماگوچی است. این فیلم براساس داستان کوتاهی به همین نام توسط هاروکی موراکامی از مجموعه داستان کوتاه او در سال 2014، با نام مردان بدون‌زنان است. ماشین من را بران در بخش رقابتی نخل طلای جشنواره فیلم کن 2021 شرکت داشت که در آن سه جایزه ازجمله بهترین فیلمنامه را از آن خود کرد و حالا به‌عنوان نماینده ژاپن برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار حضور دارد. خیلی‌ها این فیلم را با توجه به فضای حاکم بر جو آکادمی، شانس اول جایزه اسکار می‌دانند. این فیلم پر از صحنه‌های جنسی است و اقبال سینمای آمریکا به آن -که نسبت به سینمای اروپا و ژاپن، چنین چهارچوب‌هایی را بیشتر رعایت می‌کرد- نشان از تغییراتی جدی در جو آکادمی طی این سال‌ها می‌دهد. ورود پذیرش افرادی جدید به دایره اعضای آکادمی که حق رای پیدا کرده‌اند، شاید یکی از اصلی‌ترین دلایل چنین وضعی باشد. در این فیلم شخصیت‌های اصلی به حرفه تئاتر اشتغال دارند و روابط جنسی آنها ساختارشکنانه یا حتی بیمارگونه است، مثلا یکی از شخصیت‌ها که نویسنده هم هست، در طول رابطه جنسی داستان می‌سازد.
دست خدا/ ایتالیا
دست خدا ۲۰۲۱ به نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی پائولو سورنتینو برای شیر طلایی در هفتاد‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز رقابت کرد؛ جایی که خود فیلم جایزه بزرگ هیات داوران و بازیگر آن فیلیپو اسکاتی، جایزه مارچلو ماسترویانی را دریافت کرد. این فیلم قرار بود در اکران محدود 24 نوامبر 2021 اکران شود و پس از آن در نتفلیکس 15 دسامبر 2021 پخش شد. این فیلم به‌عنوان نامزد ایتالیایی برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد. در این فیلم هم روابط جنسی ساختارشکنانه یا حتی بیمارگونه دیده می‌شود و برخلاف نام آن -که با اشاره به گل تاریخی مارادونا «دست خدا» است- نگاه ماتریالیستی آشکاری دارد. در دهه 1980، فابیتو جوان در ناپل زندگی می‌کند. او دوستان زیادی ندارد و می‌خواهد در کالج فلسفه بخواند. درحال‌حاضر او عمدتا به موسیقی گوش می‌دهد و بازی دیگو مارادونا را برای تیم ناپولی تماشا می‌کند. برادرش مارکینو او را به تست‌های بازیگری می‌برد، پس از اینها یک تراژدی خانواده شیسا را درگیر می‌کند و فابیتو به شیوه‌ای بی‌رحمانه و وحشیانه به بلوغ می‌رسد.
دعاهایی برای یک ربوده‌شده/ مکزیک
دعاهایی برای یک ربوده‌شده، فیلمی به کارگردانی و نویسندگی تاتیانا هوئزو است که اقتباسی از رمان جنیفر کلمنت، به همین نام است. این فیلم تداعی‌کننده دوران بلوغ کارگردانش در یکی از شهرهای کوهستانی مکزیک، زیر دست کارتل‌های مواد مخدر است. قبل از نمایش یک تصویر واحد، نفس کوتاه و دردناکی را می‌شنویم که به‌نظر می‌رساند کودکی مضطرب است اما در واقع یک دختر دبستانی و مادرش هستند که با سرعتی که دستان‌شان یاری می‌کند، در زمین چاله‌ای حفر می‌کنند؛ این حفره برای آنا 9 ساله است تا زمانی که مردان کارتل با خودروهای شاسی‌بلند خود در جاده‌های پرپیچ‌وخم برای ربودن دختران شهر، حتی از خانه‌های خانواده‌هایی می‌آیند که برای آنها در کشت خشخاش کار می‌کنند، پنهان شود. هوئزو متولد سالوادور و بزرگ شده در مکزیک، با مستندهای «El lugar más pequeño» (کوچک‌ترین مکان) و «Tempestad» با مضمون قاچاق، خود را به‌عنوان کارگردانی شاعرانه در مورد آمریکای لاتین جنگ‌زده معرفی کرد. اگرچه دعاهایی برای یک ربوده‌شده اولین فیلم داستانی اوست اما نشانه‌های حساسیت غیرداستانی هوئزو را در خود دارد.
بدترین فرد جهان/ نروژ
بدترین فرد جهان یک فیلم کمدی-درام رمانتیک تیره نروژی محصول ۲۰۲۱ به کارگردانی یواخیم تریر است. این سومین فیلم کارگردانش پس از تکرار و اسلو، در «سه‌گانه اسلو» است. این فیلم برای اولین‌بار در بخش رقابتی جشنواره فیلم کن 2021 به نمایش درآمد و رنته رینزو جایزه بهترین بازیگر زن را برای بازی در این فیلم برد. بدترین فرد جهان به‌عنوان نامزد نروژی برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد و در فهرست نهایی ماه دسامبر قرار گرفت. این فیلم یک روایت اپیزودیک دارد. در وبسایت جمع‌آوری نقد Rotten Tomatoes تمام 56 بررسی مربوط به این فیلم مثبت هستند. اجماع انتقادی این وبسایت گفته است: «یواخیم تریر سه‌گانه اسلو را با یک کمدی رمانتیک به‌پایان می‌رساند که به‌طرز لذت‌بخشی تمهیدات فرسوده این ژانر را زیر و رو می‌کند.» در متاکریتیک، این فیلم دارای امتیاز 88 از 100 است. براساس 16منتقد که نشان‌دهنده تحسین جهانی است. در گاردین، پیتر بردشاو فیلم را به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های کن توصیف کرد و ریچارد لاوسون درVanity Fair آن را نفیس و غم‌انگیز نامید.
کلیسای جامع پلازا/ پاناما
کلیسای جامع پلازا یک فیلم درام پانامایی به کارگردانی آبنر بنین است. این فیلم به‌عنوان ورودی پاناما برای بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد و در دسامبر 2021 در فهرست نهایی بهترین فیلم بلند بین‌المللی ظاهر شد. فرناندو خاویر د کاستا، بازیگر جوان، جایزه مزکال بهترین بازیگر مرد از جشنواره بین‌المللی فیلم گوادالاخارا را دریافت کرد اما قبل از اکران بین‌المللی فیلم در پاناما به ضرب گلوله کشته شد. این سومین‌باری است که فیلمی از بنین به‌عنوان ورودی پاناما برای اسکار بین‌المللی انتخاب می‌شود اما دو فیلم قبلی مستند بودند.
(2014 Invasion و 2018 Ruben Blades Is Not My Name) این بار این فیلمساز در دومین فیلم داستانی خود، بخشی از حساسیت مستندسازی خود را به سینمای داستانی می‌آورد. آلیسیا و همسرش دیگو درپی از دست دادن پسر 6 ساله خود در یک تصادف عجیب‌وغریب از هم جدا شدند و آلیسیا اکنون در یک آپارتمان هوشمند و مجهز در پلازا زندگی می‌کند. در اینجا یک پسر 13 ساله هست که او را با نام مستعار «رئیس» به پارکینگ می‌برد؛ همان بازیگر مقتول فیلم.
رئیس خوب/ اسپانیا
رئیس خوب، یک فیلم کمدی اسپانیایی محصول سال ۲۰۲۱ به کارگردانی فرناندو لئون ده آرانوآ و با بازی خاویر باردم است. این فیلم که در موستولز و مکان‌های دیگر در سراسر منطقه مادرید فیلمبرداری شده، به‌عنوان نماینده اسپانیا در بخش بهترین فیلم بلند بین‌المللی در نودوچهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد. باردم در این فیلم درحالی‌که موهایش به رنگ خاکستری یکدست رنگ شده و کاملا به سبک ترامپ درآمده، یک شخصیت جدید را در کارنامه مردان شیطان‌صفت خود با عنوان کنایه‌آمیز (The Good Boss (El Buen Patrón ثبت می‌کند. با توجه به موضوع نسبتا سنگینش، این درام تاریک و کارمندی بسیار سرگرم‌کننده است، این بازیگر کهنه‌کار در نقش رئیس یک کارخانه خانوادگی که گرفتار مشکلات اقتصادی، مشکلات کارمندان و درگیری‌های ناشی از چندفرهنگی رو به رشد اسپانیا شده است. این فیلم براساس 10 نقد، امتیاز 90 درصدی را در Rotten Tomatoes دارد، همچنین Guy Lodge of Variety نقد مثبتی به فیلم دارد و جردن مینتزر از هالیوود ریپورتر نیز نقد مثبتی به این فیلم دارد و نوشت: «با توجه به موضوع نسبتا سنگین آن بسیار سرگرم‌کننده است.»