سینماروزان: عدم اکران «ارادتمند نازنین بهاره تینا»ی عبدالرضا کاهانی در یک محفل نمایش فیلم در کانادا سبب ساز طرح پرسشهای فراوانی درباره دامنه تصمیم گیری نظارت ارشاد و راه اندازی شورایی برای صدور مجوز اکرانهای خارجی شده است.
روزنامه اصلاح طلب «جامعه فردا» که در طراحی صفحات و لوگو شباهتهایی با روزنامه دوم خردادی و در عین حال توقیفی «جامعه» به سردبیری ماشاءالله شمسالواعظین دارد، با انتخاب تیتر «ارشاد برون مرزی» به این مسأله واکنش نشان داده و در گزارشی پیرامون ماجرای فیلم کاهانی مدعی شده فیلمهایی که در داخل مجوز اکران دریافت نکرده اند نمیتوانند در خارج از کشور اخراج شوند.
متن گزارش این رسانه را بخوانید:
چندی پیش جشنواره سینه ایران در کانادا برگزار شد، زمزمههایی برای اکران «ارادتمند نازنین بهاره تینا» در کانادا به گوش میرسید، اما روابط عمومی جشنواره اعلام کرد که این فیلم در این جشنواره اکران نمیشود.
با این اتفاق به نظر میرسید که وزارت ارشاد، دارد فرامرزی عمل میکند، چرا که منابع آگاهی اعلام کردند که این فیلم قرار بود در کانادا اکران شود اما وزارت ارشاد جلوی آن را گرفته است. از قرار کارگردان تهدید شده است که اگر به «توصیه» عمل نکند و فیلمش را در کانادا اکران کند، فیلم دیگرش به نام «ما شما را دوست داریم خانم یایا» هرگز مجوز اکران نمیگیرد.
یک منبع آگاه در سازمان سینمایی گفت: فیلمی که در ایران مجوز اکران دریافت نکرده نمیتواند در کشورهایی دیگر پخش شود، چرا که عقوبتهایی برای عوامل فیلم که در ایران کار میکنند به دنبال خواهد داشت.
جعفر پناهی، کارگردان، درباره این اعمال قدرت برونمرزی ارشاد گفت: واقعا زمان آن رسیده است که از این قوانین دستوپاگیر خلاصی پیدا کنیم. یا تکلیفمان را مشخص کنند و سینما را بالکل تعطیل کنند یا اینکه دنبال راهکار باشیم. وقتی قوانین تا این اندازه سختگیرانه است و تا شروع فیلمبرداری چندین مجوز باید صادر شود به این معنی است که فیلم «ارادتمند، نازنین، بهاره، تینا»ی آقای عبدالرضا کاهانی مجوز ساخت داشته است؛ حالا چه اتفاقی افتاده است که این فیلم حتی خارج از کشور اجازه اکران ندارد؟ اگر بخواهیم در قوانین اکران کشورهای دیگر دخالت کنیم پس تلویزیون هم اجازه ندارد فیلم کشورهای دیگر را پخش کند، زیرا نحوه ساخت آنها با قوانین کشور ما جور درنمیآید.
پناهی در پاسخ به اینکه آیا قانونی بینالمللی درباره اکران فیلمها وجود دارد گفت: برای اکران در کشورهای دیگر که نمیتوان قوانین داخلی کشور خود را اعمال کرد. یا باید تابع قوانین بینالمللی بود یا تابع قوانین داخلیمان. اگر اینگونه بود که سینمای ایران هیچوقت نمیتوانست رشد کند و به همه جهان معرفی شود و هیچ کشوری فیلمهای ما را اکران نمیکرد. این مشکل همیشه بوده و بچههای سینما تلاش کردهاند با راهکارهای دیگر فیلمهایشان را به جهان ارائه دهند. بعضی رفتارها با هم جور در نمیآید، اگر شما میتوانید فیلمهای خارجی را نشان دهید که در آنها مواردی هست که در کشور ما ممنوعاند، دیگر کشورها هم میتوانند فیلمی را که با قوانین خودشان منطبق است اما در ایران قابل اکران نیست پخش کنند. پس مشکل چیست؟ این تضاد رفتار عجیب و غیر قابل درک است. اگر قرار است از قوانین بینالمللی تبعیت نکنیم فیلمهای خارجی را پخش نکنید.
خسرو دهقان، منتقد سینما، نیز در واکنش به این خبر و رویه جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: همیشه این حرفها بوده و چیز جدید و عجیبوغریبی با وجود قوانین کشور نیست. بحث خوب و بدِ اتفاق نیست، بحث این است که این اعمال نظرها اتفاق جدیدی نیست و تعجب مرا دیگر برنمیانگیزد.
حالا که خوب نگاه میکنیم، میبینیم که در واقع کاهانی برای اینکه بتواند فیلم بعدیاش را در ایران بسازد، عطای نمایش فیلم در خارج از کشور را به لقایش بخشیده است و برای اینکه اوضاع خودش و عوامل فیلمش در ایران سختتر نشود به خواست وزارت ارشاد تن داده است، نکتهای که وزارت ارشاد آن را تایید نخواهد کرد، چرا که با این موضوع ثابت میشود که این وزارتخانه تنها به مرزهای این کشور بسنده نمیکند، هر فیلمی که اینجا توقیف شده باشد در همه دنیا هم اجازه نمایش ندارد. این موضوع بدعتی در سینمای ایران است و حالا این وزارتخانه پایش را از مرزها هم فراتر گذاشته است.