سینماژورنال: اگر اخبار سینمای مستند را در سال پیش مرور کرده باشید حتما گوشتان با نام مستندی به نام “چنارستان” آشناست.
به گزارش سینماژورنال این مستند که از جمله آثار مطرح جشنواره سینماحقیقت بود به هنگام نمایش در جشنواره با انتقاد فراوان رسانه های اصولگرا مواجه شد و بسیاری از آنها تصاویر مطرح شده در فیلم را زیر سوال بردند.
حالا در یک اقدام قابل توجه این مستند که توسط هادی آفریده ساخته شده است بناست فردا جمعه رأس ساعت ۱۴ از شبکه مستند سیما روی آنتن برود.
طبیعی است که در پخش این مستند بیش از همه حضور محمد آفریده مدیرعامل اسبق انجمن سینمای جوان و مرکز گسترش نقش داشته است. هادی نوه عموی این مدیر است.
آفریده که در کارنامه مدیریتی خود همواره توجه به جوانان را در دستور کار قرار داده است مدتی است که در شبکه مستند سیما حضور دارد و سعی می کند تجربیات مدیریتی خود را در اختیار مدیران این مرکز قرار دهد.
صدالبته که جسارت آفریده باعث شده این مستند دیدنی و جذاب به باکس پخش روز جمعه رسانه ملی راه یابد.
تاریخ ۱۰۰ ساله خیابان ولیعصر
هادی آفریده کارگردان مستند “چنارستان” درباره ویژگی های این اثر توضیح داد: این فیلم که برای ساخت آن دو سال و نیم زمان گذاشته ام، تاریخ بیش از ۱۰۰ سال خیابان ولیعصر را به مخاطب نشان می دهد و بهانه ای است تا تاریخ اجتماعی و خاطرات جمعی مردم تهران را نیز در قالب آن مرور کنیم. ضمن اینکه این اثر به بازیابی مهم ترین وقایع فرهنگی و اجتماعی این خیابان می پردازد.
وی افزود: از آنجایی که پیدا کردن حامی مالی بسیار دشوار است، حدود یک سال اول پروسه تولید فیلم به بحث پژوهش و یافتن سرمایه گذار اختصاص داشت. چرا که این بخش از سینما همواره دچار کمبود بودجه است و اعتبارات مالی کمی به آن اختصاص پیدا می کند.
پخش تصاویر آرشیوی تهران عصر قاجار برای اولین بار
این مستندساز یادآور شد: ضمن اینکه ما پژوهش های میدانی، کتابخانه ای و فیلمخانه ای گسترده ای داشتیم. به این ترتیب حدود ۱۰۰ سال فیلم آرشیوی از خیابان ولیعصر در این کار گردآوری شده و ما نه تنها فقط از فیلمخانه ملی بلکه از منابع دیگر استفاده کردیم و تصاویری برای اولین بار استخراج شده اند. مثلا ما تصاویر هوایی تهران عصر قاجار را در «چنارستان» داریم که یک خلبان سوئدی آنها را گرفته و ما برای اولین بار از این تصاویر استفاده کرده ایم.
آفریده تأکید کرد: همچنین در فیلم عکس هایی نیز از دوره قاجار تاکنون مورد استفاده قرار گرفته که آنها را از مرکز مطالعات تاریخ معاصر، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آلبومخانه کاخ گلستان و آرشیودارهای خصوصی در موضوع تهران قدیم جمع آوری کرده ایم.
تهیه کننده و کارگردان “چنارستان” با اشاره به سرمایه گذاری مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در این اثر، اظهار کرد: این فیلم سال گذشته در جشنواره سینما حقیقت رکورد دار تعداد کاندیدا در جشنواره شد. این فیلم در رشته های بهترین فیلم، تدوین، نویسندگی گفتار متن، صداگذاری و پژوهش نامزد شده بود که از این میان سه جایزه بهترین فیلم بلند شهری، نویسندگی گفتار متن و صداگذاری را به دست آورد.
آخرین فیلمی که مرتضی احمدی در آن حضور داشت
وی هچنین اعلام کرد: «چنارستان» آخرین فیلمی است که زنده یاد مرتضی احمدی در آن حضور دارد. همچنین چهره های دیگری چون کامران عدل، دکتر احمد نادعلیان، علی دهباشی، حوری اعتصام، عیناله کیوانشکوه، حسن میرزاعلی، اسکندر مختاری، سعید ساداتنیا، امیر انوشفر، ایرج حسابی، نوا توکلیمهر و… نیز در کار حاضر هستند و درباره موضوع سخن گفته اند.
آفریده با بیان اینکه ساختار این فیلم ترکیبی از چند گونه روایی سینمای مستند است، ادامه داد: ما در این فیلم راوی سوم شخص داریم و فیلم در بخش هایی به سمت مستندهای توصیفی و مشاهده گر می رود اما همه این سه گونه مستند در چارچوب روایت تاریخی قرار میگیرد و این ژانر آنها را متحد می کند. البته نه تاریخی که با بیان های مرسوم و به عبارت عامیانه کلیشه ای روایت شود بلکه کار در بستری اجتماعی و هم جنس زبان مردم کوچه و بازار است و از بیان فاخر استفاده نمی کند.
نسخه ای کوتاه تر از فیلم برگزیده سینما حقیقت
این مستندساز در پایان با اشاره به اینکه «چنارستان» سعی می کند با نگاه سوم شخص به مستندهای ژورنالیستی نزدیک شود، درباره ویژگی های نسخه ای که قرار است از شبکه مستند سیما روی آنتن برود، تصریح کرد: ما یک نسخه ویژه تلویزیون آماده کرده ایم که قدری با نسخه برگزیده شده در جشنواره سینما حقیقت متفاوت است. نمایش فیلم های مستند در تلویزیون می تواند به همراهی و همدلی بیشتر مخاطبان و فیلمسازان و امیدبخشی به جامعه منجر شود.
پنجشنبه ۸ مرداد روز «جنگل؛ رمز حیات» است و «چنارستان» نیز در ادامه ویژه برنامه های شبکه مستند با مضمون محیط زیست، جمعه ۹ مرداد ساعت ۱۴ روانه آنتن خواهد شد.
این مستند جمعه هفته آینده ۱۶ مرداد ساعت ۲۳ از شبکه مستند بازپخش می شود.
عوامل اصلی تولید این مستند عبارتند از محقق، تهیهکننده، نویسنده و کارگردان: هادی آفریده، تصویربردار: محمد عاشقی، تدوین: حمید نجفیراد، صدابردار: حسن شبانکاره، صداگذار: مهرشاد ملکوتی، گوینده: آرزو روشناس، عکس: نوشین جعفری، مدیر تولید: اعظم صادقیمنفرد.