سینماروزان/مجتبی اردشیری: اقدام اخیر برخی تهیهکنندگان ایرانی در دوملیتی کردن لوکیشنهای آثار خود و طرح مدعای تولید مشترک با انتقاد یک بازاریاب بینالملل مواجه شد.
محمد اطبایی که سالهاست در حیطه بینالملل سینما فعالیت دارد به روزنامه فرهیختگان گفت: ما در سینمای ایران چیزی تحتعنوان «تولید مشترک» نداریم و تمام آنها، «سرمایهگذاری مشترک» هستند. علت آنکه چرا ما در ایران تولید مشترک نداریم آن است که مسئولان سیاسی ما باید با همترازان کشورهای دیگر به یک توافق در زمینه تولید مشترک برسند که این مهم یا به وقوع نپیوسته یا با بیتفاوتی از جانب سینماگران ما مواجه بوده است.
اطبایی ادامه داد: معمولا بالاترین سطوح سیاسی دو کشور در اندازههای رئیسجمهور یا نخستوزیر یا حداقل وزیر فرهنگ دو کشور هستند که توافقنامه مشترک را امضاء میکنند که از دل آنها، تولیدات مشترک سینمایی خود را نشان میدهند. تنها در این صورت است که ما میتوانیم تولید مشترک داشته باشیم و از مزایای این تولید بهرهمند شویم. چون شما میخواهید طبق این تولید مشترک، به ظرفیتهای جدیدی از منظر سرمایهگذار، استعدادهای آن کشور و بازارهای آن کشور، منطقه و قارهای که در آن واقع شده، دست یابید و این مهم، جز از این طریق ممکن نیست.
اطبایی اضافه کرد: ما وقتی قرارداد رسمی نداریم، نمیتوانیم در کشوری حضور داشته باشیم چون کاری که تولید کردهایم، محصول رسمی آن کشور محسوب نمیشود. اینها را ما نداریم؛ ما از بدو تاریخ سینما، سرمایهگذاری مشترک داشتهایم. اینطور بوده که به صرف استفاده از لوکیشن خارجی، نام محصول خود را تولید مشترک گذاشتهایم که اقدامی عبث است. مثلا به طرز خندهداری میرویم چند سکانس در ارمنستان فیلمبرداری میکنیم و نامش را هم میگذاریم تولید مشترک ایران و ارمنستان!
این فعال بینالملل سینما تاکید کرد: حتی شده فیلمی، کاملا در داخل ایران و با عوامل ایرانی ساخته شده و بعد از اتمام کار، یک شرکت مثلا فرانسوی به شکلی در کار حضور پیدا کرده و قصد پخش محدود آن را در منطقه یا کشوری دارد و آن وقت نام آن را میگذارند تولید مشترک ایران و فرانسه!
اطبایی گفت: این را به یاد داشته باشیم بسیاری از این شرکتها علیالخصوص شرکتهای اروپایی، در یک کلام، هیچگاه از این روند دچار ضرر و زیان نمیشوند چون از حمایتهای گستردهای در داخل کشور خود، کشورهای منطقه و کشورهای قاره خود برخوردار هستند. به همین دلیل این شرکتها، عمدتا پخش یک کار را برعهده میگیرند که اگر مشکلاتی در مسیر کیفیت و استقبال مخاطب به وجود آمد، آنها بهانه تولید مشترک را نداشته باشند و بگویند ما صرفا پخشکننده این اثر هستیم. درحالی که این شرکتها با چنین تفکری، قدم و حضور در یک اثر مثلا ایرانی میگذارند، طرف ایرانی خوشحال است که بهزعم خود یک تولید مشترک انجام داده.