سینماژورنال/محمدصادق عابدینی: رئيس‌جمهور در شبي كه جمعي از هنرمندان را به ضيافت افطار دعوت كرده بود، از كساني انتقاد كرد كه از معرفي هنر ايران به جهان مي‌ترسند…
رئيس‌جمهور به طور مشخص به سينما اشاره كرد، اشاره‌اي كه يادآور انتقاد‌هاي اخير از جوايز فيلم «فروشنده» اصغر فرهادي در كن فرانسه بود. آيا آنگونه كه حسن روحاني گفته است، عده‌اي از اينكه سينماي ايران در جهان ديده شود، مي‌ترسند؟!
نومیدی که منیژه حکمت از آن سخن گفت
رئيس‌جمهور هميشه در برخورد با هنرمندان سعي كرده است، دولت را بزرگ‌ترين حامي هنر و هنرمندان را بزرگ‌ترين حاميان دولت بنامد. شايد هنرمندان طي مبارزات انتخاباتي سال ۹۲ نقش مؤثري در ترغيب هوادارانشان براي رأي دادن به دكتر روحاني داشته باشند، ولي در طول سال‌هايي كه از عمر دولت مي‌گذرد، اتفاقي كه باعث شده باشد هنرمندان حامي دولت يازدهم حس كنند كابينه‌اي كه با حمايت آنها سر كار آمده است به فكر هنرمندان است، رخ نداده! نتيجه مشخص نااميدي هنرمندان از دولت را در مصاحبه‌هاي انتقادي كه برخي از چهره‌هاي شاخص طرفدار روحاني در سينما انجام داده‌اند، مي‌توان مشاهده كرد. نااميدي كه منيژه حكمت آن را صراحتاً گفت.
حتی همایون اسعدیان هم انتقاد می کند
وضعيت سينمايي دولت يازدهم بارها با وضعيت دولت قبل مقايسه شده و هر بار اين دولت كارنامه‌اي ضعيف‌تر داشته است و همين موضوع باعث شد حتي افرادي مانند همايون اسعديان و مهدي سجاده‌چي نيز لب به اعتراض بگشايند. سجاده‌چي در نامه‌اي سرگشاده به روحاني نوشت: «ما تقريباً مرده‌ايم!… خيلي ممنون آقاي رئيس‌جمهور؛ اگر هدف همه مردان فرهنگي رئيس‌جمهور، كشتن ما بوده، بفرماييد ادامه دهند، چيزي نمانده».
بعد از آن هم در چند نامه‌اي هنرمندان به رئيس‌جمهور نوشتند نشانه‌هاي نااميدي از وضعيتي كه در اين دولت برايشان به وجود آمده است به خوبي نمايان است. آخرين نمود قطع اميد هنرمندان از دولت، به مراسم افطار رئيس‌جمهور باز مي‌گردد. زماني كه چهره‌هايي كه پاي ثابت حمايت از رياست جمهور شدن روحاني بودند، حضور نداشتند.
در همين زمينه «فارس» در گزارشي نوشت: «به جز حسين دهباشي سازنده فيلم تبليغاتي حسن روحاني كه ترجيح داده بود در مهماني وحيد جليلي در حسينيه هنر حضور يابد، حضور نداشتن چهره‌هايي چون رخشان بني‌اعتماد و پگاه آهنگراني نيز جاي تأمل دارد. تعداد حاضران در ضيافت افطاري رئيس‌جمهور نسبت به تعداد حاميان وي در رياست جمهوري كاهش معناداري داشته كه اگرچه اين موضوع مي‌تواند مشغله هنرمندان در اين روزها باشد، اما مشكلات فعلي آنها در رابطه با ارشاد و دلسردي نسبت به وضعيت فعلي نيز دور از ذهن نيست.» حال كه در سال سوم دولت يازدهم ريزش هنرمندان حامي دولت آشكار شده است، رئيس‌جمهور مدعي است، قدرت مجريه با همه تواني كه در اختيار دارد پشتيبان اصحاب فرهنگ و هنر بوده است و خواهد بود. رئيس‌جمهور توضيح نداد كه قدرت دولت چه پشتيباني از هنرمندان كرده است و آيا بعد از اينكه هنرمندان در نامه‌اي خطاب به وي نوشتند: آقاي روحاني صداي خرد‌شدن استخوان‌هايمان شنيده مي‌شود! فكري به حال دردهاي آنها كرده يا خير! ولي آنچه مسلم است عملكرد وزارت ارشاد دولت يازدهم باعث شده خيلي از طرفداران دولت نيز به گروه‌هاي منتقد دولت بپيوندند.
افتخارات سينمايي دولت يازدهم چه بوده؟
اگر دولت مدعي حمايت از هنرمندان است، بايد شاهد افتخارات هنرمندان در دوران اين دولت باشيم. در سه سال گذشته كه از عمر اين دولت مي‌گذرد در عرصه سينما كه قابل لمس‌ترين افتخارات را دارد، چه توفيقاتي نصيب دولت شده و آيا منتقدان دولت چون عملكرد اين حوزه از هنر موفق بوده نسبت به سينمايي كه دولت يازدهم متولي آن است، انتقاد دارند؟
اگر به سه سال گذشته نگاهي بيندازيم چند جايزه سينمايي مهم‌تر از بقيه به چشم مي‌آيند كه «فيلم فروشنده» ساخته اصغر فرهادي آخرين آنها است. همان طور كه نمي‌شود اسكار فيلم «جدايي نادر از سيمين» را ناشي از سياست‌هاي دولت دهم دانست، جايزه كن فرانسه هم ربطي به دولت يازدهم ندارد و فرهادي چهره‌اي نيست كه بشود وي را در زير بيرق يك دولت تعريف كرد. بعد از آن جايزه به برلين مي‌رسيم، جايي كه كارگردان ممنوع‌الفعاليت سينما! يعني جعفر پناهي با فيلم «تاكسي» از برلين خرس گرفت؛ جايزه‌اي كه آن هم به دولت ايران ربطي ندارد. جايزه ونيز فيلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بني اعتماد هم كه مجوزش را دولت قبلي داد و اين دولت آن را اكران كرد هم ربطي به عملكرد اين دولت در سينما ندارد. اصولاً آنچه دولت در سينما انجام داده راه‌اندازي «هنر و تجربه» است ولاغير!
آیا اطلاعات اشتباهی ارائه شده؟
رئيس‌جمهور در مراسم افطار گفت: اگر فيلم‌هاي ما در سطح جهان بيننده داشته باشد و معرفي شود، افتخار ملت ما نيست؟ اگر ما در صنعت سينما و اگر در هنر پيشتاز باشيم براي ما افتخار نيست؟ چرا عده‌اي از معرفي هنر ما در سطح جهان هراسانند؟ چرا عده‌اي از نيرومند شدن و قدرتمند شدن بخش هنري جامعه ما نگران هستند؟
سخناني كه نشان مي‌دهد رئيس‌جمهور یا درباره حضور سينماي ايران در جشنواره‌هاي خارجي چيزي نمي‌داند يا اطلاعات اشتباهي درباره آن دارد. تا به حال نقد و نظر مهمي درباره اينكه حضور سينماي ايران در سطح جهاني في‌النفسه كار اشتباهي است، منتشر نشده است.
هر چه نقد نيز در اين زمينه وجود دارد درباره فيلم‌هايي است كه به نمايندگي از ايران در خارج از كشور به نمايش در آمده و جايزه گرفته‌اند. «قصه‌ها» تصوير سياهي از وضعيت كشور را نشان داد و جايزه و نيز را گرفت، با وجود اينكه هيچ منتقد داخلي فيلم بني‌اعتماد را در حد آثار قبلي كارگردان نمي‌داند و حتي از آن به عنوان بيانيه سياسي نام برده مي‌شود نه يك فيلم سينمايي! آيا رئيس‌جمهور از اينكه يك بيانيه سياسي عليه كشور در خارج از ايران به نمايش در‌آيد، خوشحال مي‌شود؟!
حضور قاچاقي فيلم جعفر پناهي در برلين و رفتار سياسي اين فستيوال آلماني در قبال ايران آيا مورد تأييد رئيس‌جمهور است؟! مسلماً خير و رئيس‌جمهور در صورت دريافت اطلاعات صحيح درباره محتواي فيلم‌ها و عملكرد جهت‌دار فستيوال‌هاي بين‌المللي موضع ديگري نسبت به اين «سينماي جشنواره‌اي» اتخاذ خواهد كرد.
حتي كساني كه فيلم «فروشنده» را ديده‌اند به ايرادات متعدد اخلاقي اين فيلم اشاره دارند كه به دليل اكران عمومي نشدن آن، از بيانش صرف نظر مي‌كنيم. منتقدان سينماي جشنواره‌اي نگران نشان دادن تصويري سياه و مغرضانه از ايراني هستند كه رئيس‌جمهورش حسن روحاني است و اين موضوع بايد حتي مورد تقدير دولت نيز قرار بگيرد نه اينكه رئيس‌جمهور با حالت قهر از آن سخن بگويد.
پاي جم به سفره افطار رئيس‌جمهور كشيده شد
نكته جالب‌توجه در ديدار هنرمندان با رئيس‌جمهور اشاره به پخش تبليغات فيلم‌هاي سينمايي در شبكه ماهواره‌اي جم بود. گسترش دعواي حضور يا حضور نداشتن تيزرهاي تبليغاتي فيلم‌هاي ايراني در شبكه‌هاي ماهواره‌اي باعث شد تا مهدي فخيم‌زاده از رئيس‌جمهور بخواهد قوه مجريه و قوه مقننه در اين باره به تفاهم برسند!
