1

مرگ آتیلا پسیانی؛ میراث‌دار کارگاه نمایش و پدر معنوی نوآمدگان بازیگری!

سینماروزان/حامد مظفری: آتیلا پسیانی بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون در ۶۶سالگی مرحوم شد.

آتیلا پسیانی متولد ۱۳۳۶ و فرزند جمیله شیخی بازیگر فقید بود که کار بازیگری را کنار مادر استارت زد ولی خیلی زود جذب کارگاه نمایش شد و تحت آموزه‌های اساتیدی همچون آربی آوانسیان قرار گرفت. هدف از راه اندازی کارگاه نمایش ایجاد فضایی برای انجام تجربه های خارج از روال متداول تئاتری بود و همین سبب ساز شکل گیری نسلی از بازیگران تئاتر شد که خوب یا بد بیش از مخاطب عام به دنبال جلب طبقه موسوم به الیت مخاطب بود با این حال وقوع انقلاب و ممنوع‌کاری شماری از بازیگران قبل، موجب شد برخی از متلمذین این مکتب به بازیگر بسیاری از آثار روتین سال‌های بعد بدل شوند و خود، نقیض خود را تولید کنند!

آتیلا پسیانی کار بازیگری در تلویزیون را قبل از انقلاب و با ایفای نقش در سریال #لحظه به کارگردانی محمد صالح علاء شروع کرد ولی بعد از انقلاب و با سریال #محله_بروبیا ساخته داریوش مودبیان، گل کرد و پس از آن جذب سینما شد و بعد از یکی دو تجربه مهجور با فیلم #طلسم -که بیش از کارگردانش داریوش فرهنگ، مرهون متن پیچیده قلعه کولاک بهرام بیضایی بود- و همچنان فیلم #روز_شیطان بهروز افخمی، مورد توجه قرار گرفت.

آتیلا پسیانی طی چهار دهه حضور در سینما، تئاتر و تلویزیون بعد از انقلاب، فراوان نقش ایفا کرد و با همه تیپ محصولی همراهی داشت؛ از آثار تجاری مثل سلام بر عشق، نازنین، مجردها و کما گرفته تا فیلم های آوانگارد نظیر مسافران بهرام بیضایی و کارگران مشغول کارند مانی حقیقی تا آثار سینمای جنگ مثل خاکستر سبز ابراهیم حاتمی‌کیا و هیوا ی رسول ملاقلی پور تا آثار روتین مناسبتی و غیرمناسبتی تلویزیونی همچون باخانمان، زیر هشت،  اولین شب آرامش، زیر تیغ، گم گشته، هفت سنگ و…

آنچه در مرور کارنامه پسیانی جلب نظر می‌کند حدی ثابت از صرف انرژی برای تمام کاراکترها و تیپ های ایفاشده و حتی نقش‌های کوتاه بود؛ کارنامه بازیگری او بیشتر به تابع ثابت شبیه بود با بُرد ثابت و البته تکنیسین در ایفای نقش‌های مکمل. تکنیسینی خبره که بیش از حد نیاز برای هیچ نقشی انرژی نگذاشت!

آتیلا پسیانی فوت شد
آتیلا پسیانی فوت شد

آتیلا پسیانی تقریبا تا اواخر زندگی، کار تئاتر را ادامه می‌داد و همچنان در خلال تجربیات تئاتری بسیاری از استعدادهای نوآمده را کشف و به سینما و تلویزیون معرفی و حمایت‌شان کرد. او نقش یک‌های بسیاری را به سینما معرفی کرد ولی خودش به جز خاکستر سبز، هیچ نقش یک جدی و به یاد ماندنی نداشت. آتیلا در خاکستر سبز نقشی معادل رضا برجی -عکاس جنگ و از همراهان سیدمرتضی آوینی- را ایفا کرد و در مابقی کارنامه اش، بیشتر نقش مکمل ایفا کرد و شاید به همین دلیل هیچ گاه به سیمرغ بازیگری نرسید.

آتیلا پسیانی همسر فاطمه نقوی بازیگر و پدر ستاره پسیانی و خسرو پسیانی بود که هر دو ادامه‌دهنده راه پدر بوده اند.




مانی حقیقی و بازسازی نمایشنامه‌ای که مؤلفش، خودکشی کرد!!

سینماژورنال: مانی حقیقی کارگردان جوان ایرانی در تازه ترین تجربه سینمایی اش با عنوان “شن جین ین” به بازسازی بخشهایی از یک تئاتر دهه چهل پرداخت.

به گزارش سینماژورنال آخرین نماهای “شن جن ین” در حالی اواخر هفته گذشته فیلمبرداری شد که در این نماها در یک اقدام غیرمتعارف مانی حقیقی به بازسازی بخشهایی از یکی از نمایشنامه های عباس نعلبندیان پرداخت.

این نمایشنامه “پژوهی ژرف و سترگ و نو…” نام دارد که زمستان 1347 توسط آوانسیان در انجمن ایران و آمریکا(سینما کانون فعلی) روی صحنه رفته بود.

بازسازی با کمک متخصص اجرای نمایشهای بدون دکور

در این بازسازی آربی آوانسیان نویسنده و کارگردان سرشناس تئاتر که در اجرای نمایشنامه های بدون دکور ادبیات ارمنی تخصص دارد به مانی حقیقی کمک کرد و یک نمای 3 دقیقه ای از آن نمایش کاملا بازسازی شد.

به گزارش سینماژورنال چهره های مطرح تئاتر ایران و از جمله پانته آ پناهیها، الهام کردا، ستاره پسیانی، سعید چنگیزیان، وحید آقاپور، مرتضی اسماعیل کاشی، رامین سیاردشتی و سینا رازانی در این بازسازی ایفای نقش داشتند.

نگار نعمتی وظیفه طراحی لباس را برعهده داشت و امیرحسین قدسی وظیفه صحنه و ساخت و ساز دکورهای نمایش را .

“شن جن ین” بعد از “کارگران مشغول کارند”، “کنعان” و “پذیرایی ساده” چهارمین تجربه کارگردانی بلند مانی حقیقی است؛ فیلمی که حقیقی قصد دارد بعد از رونمایی در یک جشنواره اروپایی آن را اکران کند.

متاثر از فضای پوچگرایانه بعد از کودتا

به گزارش سینماژورنال “پژوهشی ژرف و سترگ در سنگواره‌های قرن بیست و پنجم زمین‌شناسی یا چهاردهم، بیستم فرقی نمی‌کند” نخستین نمایشنامه حرفه ای عباس نعلبندیان بود که در سال 1347 نوشته شد و یک سال بعد به کارگردانی آربی آوانسیان روی صحنه رفت.

این نمایش کاملا متاثر از فضای پوچگرایانه و عرفانگرایانه کاذبی نوشته شد که در سالهای میانی دهه 40 و به سبب سرخوردگی جامعه روشنفکری از کودتای 28 مرداد 32 شکل گرفته بود.

مرور آثار نمایشی در کیوسک روزنامه فروشی

عباس نعلبندیان که تحصیلات آکادمیک در زمینه تئاتر نداشت قبل از رها کردن دبیرستان و هنگامی که در کیوسک روزنامه فروشی پدرش کار می کرد به مرور آثار مطرح ادبیات نمایشی ایران و جهان پرداخت و همین مطالعات غیرآکادمیک بود که باعث شد وقتی بعد از نگارش داستانهایی چون “هفت تا نه و نیم” و “از مرگ تا مرگ” وارد حیطه نمایشی شود با همان اولین اثرش “پژوهشی ژرف و سترگ…” خود را به عنوان چهره ای مستعد به رخ بکشد.

نمایشنامه هایی با نامگذاری طولانی و در نهایت انتحار

به گزارش سینماژورنال نعلبندیان عادت داشت که برخی از کلمات فارسی را به عمد نادرست بنویسد و البته که نامگذاری نمایشنامه هایش را نیز به طولانی ترین شکل ممکن انجام دهد. “اگر فاوست یک‌کم معرفت به‌خرج داده‌بود”، “صندلی کنار پنجره بگذاریم و به شب دراز تاریک و خاموش سرد بیابان نگاه کنیم” و “داستان‌هایی از بارش مهر و مرگ” از جمله نمایشنامه های وی هستند.

این هنرمند که تقریبا در اغلب آثار خود نگاهی خاص به مقوله مرگ داشت در خرداد 68 به خودکشی دست زد و از دنیا رفت.