1

ادعای يك تهيه‌كننده تلويزيون درباره رسوخ اسپانسر‌ها در رسانه ملی⇐برنامه‌هایی روی آنتن می‌روند که از دكتر تا آشپزش اسپانسرند

سینماروزان: بحث حضور اسپانسر‌هاي برنامه‌هاي تلويزيوني آن قدر شور شده كه صداي تهيه‌كننده‌هاي تلويزيوني را هم درآورده است، آنها معتقدند اين حجم از تبليغات از كيفيت توليدات مي‌كاهد و لطمه جبران ناپذيري به برنامه‌ها مي‌زند.

به گزارش سینماروزان و به نقل از «جوان» اينكه تلويزيون مجبور است براي تأمين هزينه‌هاي مالي‌اش از حاميان مالي استفاده كند، موضوع پذيرفته‌شده‌اي است، اما اينكه حضور اسپانسر چقدر و چطور باشد، موضوعي است كه هنوز بر سر آن مناقشه وجود دارد؛ مناقشه‌اي كه حتي اعتراض به آن دامنه‌اي فراگير‌تر از بينندگان و منتقدان رسانه ملي پيدا و به برنامه‌سازان داخل صداوسيما نيز سرايت كرده است؛ كساني كه از نزديك با روند توليد درگير هستند و مي‌دانند كه حضور بي‌قاعده اسپانسر چقدر مي‌تواند نتايج نامطلوبي بر اثر توليدي بگذارد.
در همين راستا، انتقادات مهدي هاشمي تهيه‌كننده برنامه فوتبال برتر كه پخش مسابقات تيم ملي فوتبال و همچنين ليگ برتر فوتبال باشگاهي كشور را بر عهده دارد، جالب‌توجه است.
هاشمي كه 20 سالي سابقه تهيه‌كنندگي در تلويزيون را دارد، مي‌گويد: همه جاي دنيا اسپانسرهايي در برنامه‌هاي تلويزيوني حضور دارند و يك كار حرفه‌اي است، ولي به اين شكلي كه اكنون استفاده مي‌شود، من قبول ندارم. در برنامه «فوتبال برتر» به علت اينكه مخاطبان زيادي دارد براي اسپانسر برنامه شرايط خاصي در نظر گرفته شده است، اما متأسفانه در برنامه‌هاي ديگر ضوابط چندان رعايت نمي‌شود. در بسياري از برنامه‌ها كارشناسي و مخاطب‌سنجي كار تبليغي انجام نمي‌شود.
وي در ادامه با طرح ادعایی پرسش آلود مي‌افزايد: مثلاً برنامه‌هاي اجتماعي را مي‌بينيم كه از دكتر و آشپز و. . . همه اسپانسر هستند. اين موضوع به برنامه لطمات جبران‌ناپذيري مي‌زند. موضوع ديگر تبليغات قبل و بعد از بازي‌هاست، متأسفانه براي بازي دربي 27 دقيقه قبل از بازي و 15 دقيقه بين دو نيمه تبليغات پخش مي‌شود!‌
تهيه‌كننده برنامه «فوتبال برتر» با تأكيد بر اينكه بايد اين‌گونه تبليغات كم شود، ادامه مي‌دهد: به طور كلي بايد به اين وضع سروسامان مناسبي داده شود؛ آفت به وجود آمده اين است که به شخصي كه هنوز دستياري تهيه‌كننده را تجربه نكرده چون فلان اسپانسر را مي‌آورد، برنامه خاصي را به او مي‌دهند و بايد تجديدنظر اساسي در اين رويه شود.

رسانه ها پيشتر نيز از حضور تأثير‌گذار اسپانسر‌ها در تعيين رويكرد برنامه و انتخاب مجري حرف زده بودند و اين بار يكي از تهيه‌كنندگان برنامه‌هاي تلويزيوني نيز بر اين موضوع مهر تأييد گذاشته است و به نظر مي‌رسد با اين وضع بايد مديران تلويزيون فكري براي چنين پرسشهایی بكنند.




مورد عجیب برنامه رمضانی یک شبکه تازه تأسیس که در آلاچیق ضبط می‌شود

سينماژورنال: کمبود بودجه رسانه ملي سبب ساز آن شده است که در ماه رمضان امسال توليد تعداد زيادي برنامه گفتگومحور در شبکه‌های مختلف در دستور کار قرار گيرد.

به گزارش سينماژورنال اين برنامه ها که اغلب در يک پلاتوي ثابت با يکي دو مجري و البته به همين اندازه مهمان و پخش تعدادي وله و آيتم روي آنتن مي‌روند بيش از هر چيز يادآور جُنگ‌هايي هستند که در سه دهه قبل و در مناسبتهايي خاص از رسانه ملي پخش مي‌شدند.

آن جُنگ‌ها در دوران جنگ تحميلي توليد مي‌شدند و در شرايطي که نه ماهواره بود و نه اينترنت وايرلس و نه گوشيهاي اندرويد و نه اپليکيشنهاي ارتباطي مردم چاره اي نداشتند جز تماشاي آنها.

برنامه‌هایی که همه از روی دست هم می نویسند

اما در ميانه دهه نود و در شرايطي که از يک سو صدها شبکه ماهواره‌اي فارسي زبان داريم و از آن سو شبکه‌هايي اجتماعي که ديگر استفاده از آنها جوان و پير نمي‌شناسد اين سبک برنامه‌سازي چه توجيهي مي‌تواند داشته باشد جز پر کردن آنتن؟!

از “باغ رمضان” و “جشن رمضان” گرفته تا “گنجينه رمضان” و از “شيدايي” گرفته تا “دعوت” و “ماه نشان” همگي به گونه‌اي عجيب در حال رونويسي از دست همديگر هستند و همه سعي‌شان را هم مي کنند که بگويند پرمخاطبند.

جالب است که اين تلاش براي پرمخاطب نشان دادن هم نه از مسير درست و منطقي‌اش که با توسل بر خبرسازيهايي صورت مي‌گيرد که اغلب از طريق تعدادي خبرگزاري و سايت داراي آبشخور دولتي منتشر می‌شود.

به‌جای اتاق فکر همه چیز را با بداهه پیش می برند

يکي از اين برنامه ها که محصول شبکه اي تازه تأسيس هم هست به جاي اينکه بکوشد با تشکيل اتاق فکري براي برنامه شرايط طرح سوژه‌هايي که دغدغه مخاطب است را در برنامه فراهم کند تريبون را در اختيار مجري بداهه‌پرداز خود داده که هر شب با دعوت از يکي دو مهمان به‌زعم مجري نيکوکار(!) هم براي مهمانان تبليغ کند و هم آنتن را پر کند.

طبيعي است که چنين مسيري مخاطب چنداني به خود جلب نمي‌کند و مخاطبي که بي هدف در حال عوض کردن کانال است نيز فقط کافيست چند دقيقه از اين برنامه را ببيند تا سريع کانال را عوض کند و بخت سرگرم شدن را در کانالي ديگر يا مديومي ديگر جستجو کند.

تخصیص رپورتاژ به رسانه های دولتی برای بالا بردن بیلان کاری

در اين شرايط تهيه کننده براي آن که بتواند يک برنامه شکست‌خورده را به عنوان برنامه اي مطرح جا بزند چه کرده است؟

خبرنگار يکي از خبرگزاريهاي دولتي را به عنوان کارمند روابط عمومي استخدام کرده و از او خواسته در تمام سي شب ماه رمضان گزارش برنامه در تعدادي رسانه منتشر شود!

طبيعي است که رسانه هاي مستقل که حرمت مخاطب برايشان از هر چيز ديگر اهميت بيشتري دارد به سراغ انتشار چنين رپورتاژهايي نروند و روابط عمومي هم چاره اي نداشته جز  انتشار گزارشها در يکي دو خبرگزاري و سايت باز هم کاملا دولتي.

يعني رسانه هايي که به مانند همان برنامه مخاطب چنداني ندارند و اگر حمايتهاي دولتي را هم نداشته باشند خيلي زود تعطيل مي شوند شده‌اند مبلغ برنامه‌ای بی‌مخاطب تا احتمالا تهیه‌کننده چنین برنامه‌ای با پرینت گرفتن این رپورتاژها و قرار دادن آن پیش روی مدیر بالادستی، باز هم بتواند برای تولید چنین برنامه‌هایی بودجه بگیرد.

آیا پاسخی وجود دارد؟

اما آیا این سبک تولید محتوا برای رسانه ملی جز حیف و میل بیت‌المال نتیجه‌ای دارد و جز زدگی مخاطب نسبت به این رسانه، حاصلی دیگر دربردارد؟

آیا در ماهی که به نام مهمانی خدا نامگذاری شده است بهتر نبود برای تولید برنامه و بالا بردن بیلان کاری روشهایی حلال‌تر در دستور کار قرار گیرد؟

آیا در دستگاه عریض و طویل رسانه ملی ناظرانی هستند که به رصد چنین برنامه هایی پرداخته و وقتی روشهای مخاطب‌گریزان تولید محتوا را می‌بینند شرایط محدودیت فعالیت چنین برنامه‌سازانی را فراهم کنند؟