شهرام مکری: در جشنواره بین‌المللی هنروتجربه فقط ۲ یا ۳ فیلم ایرانی حضور دارند⇐سینماژورنال: رایت فیلمهای خارجی را از کجا می‌خرید؟/مسأله سانسور را چطور حل می‌کنید؟
سینماژورنال: برگزاری جشنواره ای مستقل هنروتجربه که با پرسش مستقیم سینماژورنال درباره ماهیت این جشنواره، فایده‌اش برای سینمای ایران و البته چگونگی تأمین بودجه اش مواجه شد(اینجا را بخوانید) با توضیحات شهرام مکری یکی از فیلمسازان متبوع این گروه سینمایی مواجه شده است.
به گزارش سینماژورنال در مهمترین بخش توضیحات مکری که در روزنامه فریدون جیرانی “سینما” ارائه شده آمده است: جشنواره هنروتجربه قرار است جشنواره ای بین المللی باشد و بناست تنها 2 یا 3 فیلم ایرانی در آن حضور داشته باشند.
براساس آنچه مکری گفته در جشنواره بین المللی هنروتجربه نهایتا 3 فیلم ایرانی حاضر خواهند بود و بقیه فیلمها خارجی خواهند بود! اینکه در ساختار سینمایی داخل کشور چطور بناست انتخاب فیلم برای چنین جشنواره ای صورت گیرد مشخص نیست و مکری در جایی دیگر از توضیحات خود فقط به این بسنده کرده همان طور که مستقل جدا کردن بخش بین الملل فجر با اشتیاق مخاطبان برای حضور در این بخش صورت گرفته حالا بین المللی کردن هنروتجربه هم می تواند با اشتیاق مخاطبان مواجه شود.
هرچند حتی همین اشتیاقی که مکری درباره بین الملل فجر طرح کرده هم زیر سوال است اما مسأله اصلی همان چگونگی حضور آثار خارجی در این جشنواره هنروتجربه است.
جشنواره بین المللی با سانسور؟
دست اندرکاران هنروتجربه چگونه می خواهند برای نمایش فیلم خارجی در جشنواره متبوعشان عمل کنند؟ ما سالهاست که در سینمای ایران اکران رسمی فیلم خارجی که نداریم به کنار برای نمایش فیلم در جشنواره هایی که پسوند بین المللی دارند هم کلی محدودیت داریم.
فارغ از محدودیتهای سیاسی که باعث می شود امکان استفاده از بسیاری از آثار مطرح اروپا و آمریکا را نداشته باشیم ممیزی و سانسور آثار همواره مهمترین عامل سدراه اقبال مخاطبان به بخش بین الملل جشنواره هایمان بوده است.
در همه این سالها به جز جشنواره کودک که بخاطر انتخاب آثاری مختص کودک و نوجوان که در کشورهای سازنده هم مطابق با استانداردهای مناسب برای این رده سنی تولید می شوند می تواند کمابیش بین المللی قلمداد شود تقریبا در تمامی جشنواره های دیگری که با ادعای بین المللی بودن برگزار می شوند نتوانسته ایم آثاری بدون سانسور برای پخش انتخاب کنیم.
رایت اصلی فیلم را از کجا می خرید؟ پخش کنندگان دست دوم؟
در کنار سانسور انتخاب آثار برای حضور در جشنواره هم همواره به گونه ای غیرمستقیم صورت می گرفته است. مثلا برای بخشهای مرور آثار از فیلمهای فیلمخانه ملی استفاده می شده است و برای بخشهای اصلی هم فیلمهایی را از شرکتهای واسطه ای که در کشورهای اطراف فعالند و رایت اصلی فیلم را در اختیار دارند، می خریدند. با داشتن رايت آن هم با خريداري از فروشندگان دست چندم دست براي سانسور آن هم به بهانه نمايش در جشنواره و آن هم جشنواره اي بين المللي(!) باز بود.
هم آن انتخاب فیلمها بی اطلاع سازنده و تهیه کننده و البته پخش کننده اصلی انجام می شده و هم سانسورهای بعدی! طبیعی است که به تبع آن در سالهای اخیر هیچ فیلمساز مطرح خارجی را نداشته ایم که برای نمایش اثرش در مهمترین جشنواره وطنی که فجر باشد هم به ایران سفر کند. حضور در جشنواره پیشکش، اصلا کدام کارگردانی است که اجازه دهد فیلمش را به صورت سانسورشده در جشنواره ای نشان دهند؟
می توانید به سراغ کشورهای همسایه بروید اما…
البته هنروتجربه ایها می‌توانند به مانند بخشهايی چون “سينمای سعادت” و مشابهيني در اين اندازه كه سابق بر اين در بين الملل فجر شاهد بوده ايم، به سراغ كشورهاي مسلمان آسياي ميانه بروند و آثاري را براي توجيه بين المللي بودن جشنواره خود انتخاب کنند. در این صورت هم جشنواره درست به مانند آنچه در بین الملل فجر رخ داد، نخواهد توانست اصلی ترین عامل قدرت که حضور مخاطبان است را کنار خود داشته باشد.