سینماروزان: سومین دوره رویداد پیچ انیمیشن «رویازی» که بیست و هفتم آبان ماه سال گذشته با پیچ (ارائه پخته) 10 طرح نهایی برابر مدیران فرهنگی و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی همراه بود، تاکنون موفق به جذب مشارکت برای دو طرح شده است.

دو طرح «سینمایی رویاشهر» و «سریال موزه انقراض» با نام جدید (چل پله زیر زمین) توانسته‌اند با جذب مشارکت، وارد مرحله تولید شوند.

سومین دوره رویداد «رویازی» براساس سیاست‌های این رویداد ازجمله تمرکززدایی از تهران و ایجاد امکان نقش‌آفرینی قطب‌های مختلف تولید انیمیشن در سراسر ایران، در سال گذشته به همت مرکز انیمیشن سازمان سینمایی سوره برگزار شد.

گفتنی است دبیرخانه رویداد رویازی فعالیت خود را با تشکیل جلسات شورای سیاست‌گذاری و ارائه‌ زمان‌بندی دقیق، برای دوره‌ چهارم که پاییز امسال برگزار خواهد شد، آغاز کرده و رسما رویداد چهارم رویازی کلید خورده است.

سینماروزان: اولین نشست شورای راهبری رویداد پیچینگ ایران با شناخت اعضا به طور رسمی آغاز به کار کرد.

 در این نشست شورای موسس رویازی «سید امیر آقایی» رئیس کارگروه توسعه معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری «احسان کاوه» مدیر مرکز تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری و « پويا خدیش» نماينده پيك آسا در رويازي به اعضای راهبردی معرفی شدند و اعضای راهبردی این شورا  دکتر محمدرضا کریمی صارمی (مدیر کل سینمایی و تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)، دکتر ناصر گل‌محمدی (رئیس دانشکده تولید رادیو و تلویزیون دانشگاه صدا و سیما)، امیر دهستانی (معاون انیمیشن مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان تبلیغات اسلامی)، دکتر محمد سرشار (رئیس شبکه تلویزیونی پویا)، علی کاشفی‌پور (مدیر مرکز حوزه هنری دیجیتال سازمان تبلیغات اسلامی)، احسان کاوه (مدیر مرکز تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری)، علی اسکویی (عضو هیئت مدیره انجمن صنف کارگری انیمیشن استان تهران)، سید محمدمهدی طباطبایی‌نژاد (مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان تبلیغات اسلامی)، حبیب ایل‌بیگی (قائم مقام بنیاد فاراربی)، دکتر علی‌اکبرعالمی (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس)، مهدی یادگاری (مدیرکل تامین برنامه‌های خارجی و رسانه بین‌الملل صدا و سیما)، دکتر مهدی نیا‌منش (مدیرعامل پیک‌اسا) و محمدرحیم لیوانی (رئیس مرکز صبا) احکام خود را دریافت کردند.

سیدامیر آقایی، در ابتدای این جلسه در رابطه با دلایل راه اندازی «رویازی» گفت: انیمیشن ما به خاطر فرایند سفارش گیری که داشته و از قدیم توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و بعد هم صداوسیما این اتفاق صورت می گرفته، به اینکه موقعیت سفارش دهنده کجاست و چه جایگاهی دارد، خیلی وابستگی پیدا کرده و اکثر توافقات برای تولید، معمولا از مذاکراتی که در اتاق‌های مدیران شکل می‌گرفته به نتیجه می‌رسیدند. درحالی که فضا باید باز باشد تا ایده‌های متنوع و افکار خلاق بتوانند خودشان را ارائه کنند و سفارش دهنده بتواند قابلیت انتخاب پیدا کند.

وی اهداف این حرکت را نیز اینطور بیان کرد: هدف‌ ما در این پیچینگ تجربه کردن و ایجاد کردن چنین فضایی است که عملا کسانی که تولیدات و محصولاتی دارند، (حالا یا محصول کاملی که منتظر خریدار است یا محصولی که هنوز کامل هم نشده)، فرصتی را پیدا می‌کنند که به جمعیتی از خریداران کار را عرضه کنند. این‌ها لزوما همه خریداران فیلم و اثار سینمایی هم نیستند، ممکن است توزیع کننده‌های اسباب بازی هم علاقه مند به ورود در این فضا باشند، یا افراد فعال در ویدئو گیم‌ها، یا تولید کنندگان لوازم التحریر و پوشاک و دانشجوهای این حوزه هم می‌توانند ایده‌های خوبی داشته باشند. علاوه بر این‌ها مجموعه‌هایی که در حوزه‌های فرهنگی و علمی کار می‌کنند، مثل محیط زیست، آب و فاضلاب و شرکت برق، گروه‌هایی هستند که تضادهای رفتاری را پیگیری می‌کنند و می‌توانند از تم‌های مورد استفاده در این اتفاق استفاده کنند.

آقایی در انتها گفت: مهمترین ماموریت‌مان این است که بتوانیم بستری ایجاد کنیم که اقتصاد انیمیشن هم شکوفا شود و هم شفاف سازی در آن به وجود بیاید. وقتی چنین رویدادی را داشته باشیم، قیمت گذاری‌ها رقابتی و براساس ارزش آثار انجام می‌شود و دیگر افراد مختلف نمی‌توانند در اتاق‌های مدیران و با لابی‌گری برای انیمیشن قیمت تعریف کنند.

اکبر عالمی نیز در صحبت های خود ابتدا به سوابقش و تاسیس و راه اندازی واحد انیمیشن در دانشگاه‌های مختلف در قبل و بعد از انقلاب اشاره کرد و در ادامه به دو شاخه انیمیشن سنتی – کلاسیک و سه بعدی – دیجیتال اشاره کرد که یک صنعت غول آسای جدیدی را در جهان پدید آورده است که انیمیشن اصلی را که مورد ستایش همگان بوده است در سایه برده. «امروز درآمدی که از طریق بازی‌های کامپیتوتری در استودیوهای گوناگون کسب شده است چندین برابر انیمیشن کلاسیک است و تبدیل به تجارت حیرت آوری شده است.

وی پیرو صحبت‌هایش درخواست کرد: به آقای رییس جمهور بگویید هنر را جدی بگیرد و هنر را شوخی نگیرد. در کتاب نیمه خرد این جمله “علم بدون خرد علم نیست ” وجود دارد و در ادامه آن یک جمله دیگر می‌گوید که تن من را می‌لرزاند که حتی در صدای من هم این لرزش مشخص است.”هنر بدون علم هنرنیست”، هنر در فرهنگ رفتاری مردم تاثیر می‌گذارد، هنر را جدی بگیرید.

وی در خصوص ماهیت آثار مختلف در این روزها گفت: بازی‌های کامپیوتری و بعضی از فیلم‌ها ایدئولوژیک است و همه چیز به طور ناشیانه‌ای توی ذوق می‌زند. ما اصلا بلد نیستیم که در جوهره معنا، تبلیغ ایدئولوژی و غیر مستقیم انجام دهیم، تبلیغ ایدئولوژی یعنی اینکه به مخاطب بگوییم آدم باش. خیرخواه باش و برای انسانیت تلاش کن. ما در همه کارها به دلیل عجله‌ای بودن و ناشیانه بودن تبلیغ مستقیم انجام می‌دهیم .
عالمی در پایان افزود: تبلیغ مستقیم را هر انسانی می‌تواند انجام دهد اما تبلیغ غیر مستقیم کار افراد خلاق است .

احسان کاوه مدیر مرکز تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری نیز در این جلسه گفت: مهم ترین عاملی که باعث انگیزه و امید در رویداد پیچینگ می‌گردد شفاف سازی و عادلانه برخورد کردن در صنعت انیمیشن است زیرا این حرکت از لابی‌ها جلوگیری می‌کند و این اتفاق می‌تواند اتفاق خوبی باشد.

او گریزی هم به اتفاقات سیاسی اخیر داشت و این اتفاق را برای انیمیشن مثبت تلقی کرد؛ « اتفاقات مربوط به برجام و نوسانات دلار عاملی هستند که تعداد بی شماری کار وارد ایران شود و می‌توانیم جذب مشتری کنیم. میزان متوسط رقم‌های تولید کار در دنیا در کمترین حالت، بیش از سه برابر یک کار نسبتا خوب در داخل کشور است.

احسان کاوه در انتها افزود آقای عالمی غیرتمندانه صحبت کردند و ما هم باید در شرایط کنونی غیرتمندانه به صنعت انیمیشن‌مان نگاه کنیم.

حبیب ایل بیگی نیز در این مراسم گفت: فکر می‌کنم این اتفاق بسیار مبارکی است چون ما همیشه این مشکل را داشتیم و جایی نبوده که این دو قطب را به یکدیگر پیوند بزنیم. تولید کننده همیشه بوده، اما به بعد از تولید فکر نکرده. اگر این اتفاق بیافتد، پس از تولید هم به اوضاع خوبی برای انیمیشن محقق می‌شود. در حوزه کودکان و نوجوانان باتوجه به مشکلاتی که ما در اکران و نمایش داریم، این موضوع می‌تواند جدی‌تر باشد، چون در حوزه فیلم‌های سینمایی بزرگسال فضای جدیدی شکل گرفته است و حداقل شرایط آن حوزه این است که فیلمی که سروشکل مناسبی داشته باشد، مخاطب را می‌تواند راضی کند و امیدوار است که در اکران هزینه خود را برگرداند و در چرخه‌های بعدی عرضه هم خواهد بود، ولی در حوزه سینمای کودکان و نوجوانان این اتفاق نمی‌افتد و شرایط به شکل نگران کننده‌ای وجود دارد و آنچه که نیاز داشته برای آن درست نشده است و در نتیجه چرخه تولید و پخش آن کامل شکل نگرفته. مثلا در اوایل سال گذشته چند فیلم سینمایی انیمیشن را علی رغم اینکه ما اصرار داشتیم نباید در آن زمان اکران شوند، از سوی تهیه کنندگان‌شان وارد چرخه اکران شدند و متاسفانه اتفاقات خوبی برای آنها نیافتاد و کارها با سی، چهل، یا نهایتا صد میلیون تومان به اکران خود پایان دادند. این اوضاع نشان می‌دهد انیمیشن پیش از این با شکست تجاری مواجه شده و نباید اجازه دهیم مجددا تکرار شود.

علی اسکویی نیز در بخش‌هایی از این مراسم عنوان کرد: این اتفاق خیلی خوبی برای انیمیشن است که من فکر می‌کنم حداقال سی سال پیش باید رخ می‌داد، اما طولانی شده است. البته از قدیم گفتند که ماهی را هروقت از آب بگیرید تازه است، حالا باید ببینیم چنین حرفی برای انیمیشن هم رخ می‌دهد و ما می‌توانیم به آن تازگی برسیم یا خیر؟ چون متاسفانه امروز خیلی از بدنه فرآیند شبه صنعتی شدن انیمیشن در بافت غلط خود شکل گرفته و ما می‌خواهیم بعد از مدت‌‍ها این روند غلط را تصحیح کنیم.

وی افزود: صحبت‌های آقای دکتر عالمی، صحبت‌هایی است که در دل همه ماست. شما وقتی که بلند می‌شوید برای دویدن، همه ما خوشحال می‌شویم، ولی اگر خوردیم زمین، اوضاع تبدیل می‌شود به شرایط صبا که زمین خورد. در طول این سال‌ها استراتژی‌های مختلفی بودند که آمدند از این صنعت استفاده کنند، حرکت کردند و متاسفانه زمین خوردند، اگر «رویازی» زمین بخورد، اتفاق خیلی بدتری است و اگر قرار است چنین شود، بهتر است که تشکیل نشود. اگر ما اینجا یک برنامه‌ای داشته باشیم که خروجی آن محصولات پرقدرت و قابل ارائه به بازار باشد و مشتری داخلی و مخارجی داشته باشد و با کیفیت عالی ارائه شود و همه چیزش متعالی باشد، می‌توان گفت کار اصلی را انجام دادیم. ولی اگر این اتفاق بیافتد و محصولات تولید شده توسط این حرکت، آن ویژگی‌هایی که گفتم را نداشت باشند، این حرکت شکست می‌خورد و ما برمی‌گردیم به نقطه سی سال پیش و مجددا باید هیئتی کار کنیم.

مهدی نیامنش مدیرعامل سایت پیک آسا نیز در این مراسم گفت: ما حدود دو سال پیش که تولید محتوا شروع کردیم، متوجه شدیم که محتوایی برای بچه‌ها وجود ندارد. هرچه دیدیم فیلم‌ها و انیمیشن‌های خارجی بود، آثار خارجی هم بالاخره فضای خاص خودش را دارد و ما هم بالاجبار بعضی از آنها را پالایش می‌کنیم. زمانی که دیدیم در زمینه انیمیشن ایرانی کمبودهایی وجود دارد، یک فراخوان دادیم برای محک زدن این حوزه، تعدادی از دوستان در این فراخوان شرکت کردند و من دیدم یک سری از آنها چقدر با استعداد هستند. زن و شوهری در این جمع حضور داشتند که کارگردانی انیمیشن خوانده بودند، تخصص داشتند ولی متاسفانه کار برای آنها نبود. همان زمان حس کردیم کمبودهایی در این زمینه وجود دارد، با شبکه پویا ارتباط گرفتیم تا ببینیم برای تولید چه حرکتی می‌توانیم انجام دهیم، بعد هم جلوتر آمدیم تا رسیدیم به معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری و مرکز انیمیشن حوزه هنری تا با این فضا آشنا شدیم. ما در گذشته هم روزهای سختی داشتیم و پیچینگ را هم به دلیل سخت بودنش دوست داریم چون نگاه تخصصی و حرفه‌ای بودن برای ما از نگاه زود بازده بودن مهم‌تر است. به طور کلی هدف‌های بزرگی داریم و در حال حاضر در این پیچینگ دوست داریم به اکوسیستم کمک کنیم.

محمد حق شناس، نماینده تامین برنامه‌های خارجی صدا و سیما در این جلسه عنوان کرد: در تفکر سیستمی اولین اصل این است که ساختار رفتار را تعیین می‌کند و اگر شما بخواهید رفتار دیگری از این سیستم بگیرید، حتما باید ساختار سیستم راتغییر دهید. به خاطر همین است که ما سال‌ها پیکان ساختیم و بعد از چهل سال آن را کنار گذاشتیم و حالا پراید می‌سازیم و بعد هم آن را کنار می‌گذاریم. یک ساختار مدیریتی چنین رفتاری دارد اگر بخواهیم تغییری ایجاد کنیم باید به ساختار توجه کنیم و به اصلاح فرآیند ساختارهای اقتصادی و مدیریتی کمک کنیم. نتیجه این ساختار مدیریتی و سیستم‌های دولتی می‌شود همان پیکان، شاید اوضاع بدتر هم بشود و به عقب‌تر برگردیم.

وی در بخش های انتهایی صحبت هایش گفت: ما اگر هدف مان را بازار جهانی نگذاریم، حرکت‌مان هیچ فایده‌ای ندارد. باید بتوانیم از کسانی که درخواست تولید مشترک دارند و حاضرند با شرکت‌های ایرانی همکاری کنند، استفاده کنیم و اجازه دهیم که آنها این کار را انجام دهند چون بازار داخلی ما ظرفیت محدودی دارد و از این بیشتر نمی‌توان روی آن مانور داد.

دکتر محمدرضا کریمی صارمی در این نشست صحبت هایش را اینطور آغاز کرد: هر حرکتی که برای انیمیشن شکل بگیرد، به نظرم اتفاق خیلی مبارکی است اما برای ورود به بازار جهانی و خارج شدن از سیستم انیمیشن که بیش از 95 درصد آن دولتی است،  باید خیلی کار کرد.

وی افزود: در این حوزه باید دندان دولتی‌ها را بکنید چون با فضای کارمندی چیزی جلو نمی‌رود. در نتیجه باید روی بخش خصوصی حساب باز کنیم و شروع این حرکت باید با رعایت حقوق مادی و معنوی هنرمندان باشد. به طور کلی این حرکت کار خیلی سختی است و به این سادگی نمی‌توان به آن ورود کرد، ولی درکل همین حرکت، حرکت ارزشمندی است.

محمدرحیم لیوانی، رئیس مرکز صبا نیز جزء حاضران در این مراسم بود که درخصوص انیمیشن گفت: عمده تلاش ما در صبا این بوده که وابستگی شرکت‌های تولید کننده انیمیشن به سود حاصله از پخش که تنها سود تولید بوده، کاهش دهیم. به اعتقاد ما پخش اثر از تلویزیون استارتی است که می‌تواند به عنوان یک پایه برای شروع تولیدات باشد و سود اصلی را شرکت‌ها باید در صنایع جانبی و مرچندایز (فروش لوازم مربوط به اثار) داشته باشند. یکی از موانع در این میان عوامل سفت و سخت حقوقی تلویزیون در این زمینه است که خوشبختانه کارهای خیلی خوبی برای رفع آن انجام شده ولی کافی نیست.

او ادامه داد: قرار شد ما به سازمان پیشنهاد بدهیم که چطور تولید کنندگان وارد کار شوند و در صنایع جانبی مشارکت کنند و پخش اصلی از تلویزیون را فقط به عنوان استارت کار در نظر بگیرند. این توانمند سازی تولید کنندگان منجر می‌شود که بازار کسب و کار رونق بگیرد و منابع درآمدی شرکت‌ها متنوع شود و منحصرا بودجه دولتی و بودجه ناپایدار و نامطمئن دولتی باعث نشود که این تولید کنندگان دچار فراز و فرودهای گوناگون شوند.

در انتهای این نشست هم علی کاشفی پور، مدیر مرکز حوزه هنری دیجیتال در رابطه با اهداف این سازمان برای حضور در این اتفاق مهم فرهنگی گفت: ما در مجموعه حوزه هنری طبق توافق کلان تری که با معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری داشتیم، برای حمایت از روند جدید تولید محتوا و فعالیت‌های هنری ورود کردیم و یکی از بحث‌های جدی ما در این میان توجه به انیمیشن بود. ایجاد فضاهای کاری که تیم‌ها در آن مستقر شوند و از امکانات پایه‌ای که در اختیارشان قرار گرفته بدون مزاحمتی (که به طور روتین اتفاق می‌افتد) استفاده کنند و از امکانات و منابع موجود که در اختیارشان قرار گرفته به بهترین شکل ممکن بهره ببرند، اتفاق مبارکی است که امیدواریم رخ دهد.