سینماژورنال: آنها که اتفاقات سینمایی چند سال اخیر را مرور کرده اند حتما یادشان است که سه سال قبل و به هنگام اکران آثاری چون “خصوصی”، “گشت ارشاد” و “من مادر هستم” چه حواشی عجیب و غریبی گریبان رییس قبلی سازمان سینمایی را گرفت.

به گزارش سینماژورنال در آن هنگام از جمله نامهایی که به عنوان منتقد فرهنگی در نقد این فیلمها اظهارنظر می کرد محمدصادق کوشکی استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران بود؛

همان انتقادات بود که فشار زیادی را به صاحبان این آثار وارد کرد و باعث شد کارگردانان دو فیلم “گشت ارشاد” و “خصوصی” وقتی فیلمهای بعدی خود را می سازند با قرار دادن  کاراکترهایی به نام “کوشکی” در فیلمهایشان گلایه های خود را از این منتقد اعلام کنند.

کوشکی در دو سالی که از عمر دولت جدید می گذرد کمتر پیش آمده که درباره مسائل سینمایی کشور ورود کند با این حال وی در یک مورد تازه یادداشتی را به بهانه توقیف “رستاخیز” احمدرضا درویش برای “جوان” نگاشته است و در این یادداشت از یک سو به صراحت بیان کرده است که اعتراض چند مداح نباید خللی را به اکران وارد کند و از طرف دیگر گفته اگر تصاویری که از حضرت ابوالفضل(ع) در فیلم می بینیم به گونه ای اصلاح شود که چهره ایشان دیده نشود امکان اکران فیلم فراهم است.

سینماژورنال متن کامل یادداشت کوشکی را ارائه می دهد:

فيلم ديني چه بايد باشد؟

از آنجايي كه ما الگوي عمومي و دقيقي در خصوص سينماي ديني نداريم و هنوز در حال تجربه كردن هستيم، طبيعي است كه در مسير توليد فيلم‌هايي كه بتوانند مصداق سينماي ديني باشند، دچار ابهامات بسيار مي‌شويم، اينكه اصلاً آيا سينما مي‌تواند ديني باشد يا خير، هنوز براي ما يك ابهام است. برخي معتقد هستند كه آري و بعضي بر اين باورند كه خير. پرسش ديگر اينكه فيلم ديني چه بايد باشد؟ اينكه فيلم ديني صرفاً بايد در خصوص تاريخ زندگي چهره‌هاي مقدس باشد يا هر فيلمي كه مفاهيم ديني را عرضه مي‌كند، لقب سينماي ديني را مي‌گيرد؟
زماني كه در عرصه‌هاي كلي هنوز ابهام داريم و راه نرفته در برابرمان هست، در موارد جزئي‌تر و تكنيكي مانند نشان دادن تصاوير مقدسات جامعه هم دچار اختلاف‌نظر هستيم و طبيعي است كه اقشاري از جامعه ممكن است با نمايش دادن چهره افراد مقدس دين ما مشكل داشته باشند و عده‌اي ديگر نه. اين مسئله در حوزه مسائل شرعي هم وجود دارد مانند اختلاف فتواي مراجع تقليد و اين اختلاف‌نظر‌ها اتفاق تازه‌اي نيست.

احترام مصطفی عقاد به شیعیان
نكته بعدي اين است كه چون ما در ابتداي مسير سينماي ديني هستيم بايد سعي كنيم برآيندها را محاسبه كنيم، مثلاً مي‌بينيم برخي از افراد جامعه مشكلي با نمايش دادن چهره مقدسان ديني ما ندارند و بعضي ديگر مشكل دارند كه در اين ميان احتياط ايجاد مي‌كند كه برآيند را در نظر بگيريم.

تجربه سينماگران موفق حوزه ديني در طول تاريخ نشان مي‌دهد كه مي‌شود بدون نمايش چهره افراد مقدس ديني، مفاهيم دين را منتقل كرد. به عنوان مثال در يكي از ماندگارترين آثار سينماي ديني، فيلم “محمد رسول‌الله” با اينكه با نگاه اهل سنت ساخته شده اما با همين شيوه عمل به احتياط سعي كرده است كه چهره مقدسان شيعيان را نشان ندهد.

به عنوان مثال حضرت امير‌المؤمنين(ع) براي اهل سنت يكي از اصحاب پيامبر(ص) است و از چهره‌هاي خيلي مقدس به حساب نمي‌آمد اما كارگردان فيلم “محمد رسول‌الله(ص)” در اقدامي معقول از آنجايي كه شيعيان حضرت علي(ع) را به عنوان يك چهره مقدس قطعي مي‌دانستند، از نمايش دادن تصوير ايشان خودداري كرد و به همين دليل عملاً يكي از دلايل محبوبيت اين كارگردان و اين فيلم در جهان اسلام، عمل به احتياط اين كارگردان بود كه احساسات هيچ بخشي از جهان اسلام را جريحه‌دار نكرد.

اگر کارگردان “رستاخیز” احتیاط می کرد بهتر بود
اگر در جامعه ما هم از ميان فيلمسازان كساني قصد دارند كه به اين عرصه خطير و حساس قدم بگذارند، طبيعتاً عمل به احتياط اتفاق معقولي است. ما مي‌دانيم كه در ميان مراجع شايد تنها يكي، دو نفر با نشان دادن چهره حضرت ابوالفضل(ع) مخالف بودند اما اگر كارگردان “رستاخیز” عمل به احتياط مي‌كرد و از تكنيك‌هاي سينمايي رايج براي نشان دادن كاراكتر آن حضرت، بدون نمايان شدن چهره‌اش بهره مي‌برد، بهتر بود؛ مانند اتفاقي كه در آثاري مانند “امام علي(ع)” و “محمد رسول‌الله” اتفاق افتاد و در “مختارنامه” هم تكرار شد و اگر كارگردان “رستاخيز” هم از اين شيوه‌ها استفاده مي‌كرد، شايد هيچ تنش و اختلافي ايجاد نمي‌شد.

اعتراض چند مداح نباید خللی به اکران وارد کند اما اعتراض مراجع باید لحاظ شود
در جريان اعتراضات هم زماني كه چند مداح به مسئله‌اي اعتراض دارند، اين مسئله نبايد خللي در جريان اكران فيلم ايجاد كند، اما زماني كه مراجع تقليد به اين مسئله ايرادي وارد مي‌كنند، لازم است كه احترام آن مراجع حفظ شود كما اينكه آن مراجع با ساخت فيلم مخالفت نكرده‌اند و تنها با نمايش دادن چهره‌هاي مقدس در آن مشكل دارند.

اگر چهره ابوالفضل(ع) به نمایش درنیابد اکران فیلم مشکلی ایجاد نخواهد کرد

هنوز هم مشكلي به وجود نيامده و اگر صحنه‌هايي كه چهره حضرت ابوالفضل(ع) مستقيماً به نمايش در مي‌آيد، با استفاده از تكنيك‌هاي خاص سينمايي به گونه‌اي بدل شود كه چهره آن بزرگوار به نمايش در نيايد، مشكلي ايجاد نخواهد شد كما اينكه در سريال “امام علي(ع)” ما ديديم كه كاراكتر امام علي(ع) به صورت كمرنگ با بازي مهدي فتحي به نمايش درمي‌آمد كه اكثريت افراد جامعه پسنديدند و مشكلي هم ايجاد نشد.

سینماژورنال: تازه ترین سریال مهدی فخیم زاده به مانند آثار متاخر او زمینه ای جنایی دارد. البته که در این سریال نیز به مانند تمامی کارهای فخیم زاده رگه هایی از طنز وجود دارد.

 به گزارش سینماژورنال نکته جالب درباره این سریال که “فوق سری” نام دارد آن بود که در یکی دو قسمت ابتدایی سکانسهایی شبیه به “گشت ارشاد” داشت؛ همان اثر پرحاشیه و در نهایت توقیفی سعید سهیلی.

 در “فوق سری” درست مانند “گشت ارشاد” با یک گروه خلافکار روبروییم که با جا زدن خود به عنوان مأموران نیروی انتظامی به سراغ دختران و پسرانی که پوششی خلاف عرف دارند رفته و از آنها اخاذی می کنند.

 این گروه خلافکار درست شبیه گروهی که در “گشت ارشاد” دیده بودیم با سوار کردن دختران و پسران و بردن آنها به نقطه ای دورافتاده طلا و جواهر و پولهای نقد آنها را گرفته و بعد آنها را به حال خود رها می کنند.

 شباهت با سرهنگ نیروی انتظامی

البته که سردسته این گروه خلافکار که “ناصر افراشته” نام دارد شباهتهایی هم با یک سرهنگ نیروی انتظامی با نام “نصرالهی” دارد و همین شباهت باعث میشود بتواند در برخورد با خلافکارانی که نصرالهی را دیده اند در آنها ارعاب ایجاد کرده و به نام نصرالهی از آنها رشوه بگیرد.

 کوکائین کیلویی 400 میلیون!!!

یکی از اخاذیهای این خلافکاران مشابه فیلم سهیلی جایی است که سه قاچاقچی مواد مخدر را فریب داده و وقتی می فهمند آنها سه کیلو کوکائین حمل می کنند یا احتساب رقم هر کیلو کوکائین 400 میلیون تومان حدودا 20 درصد قیمت کل کوکائین یعنی 240 میلیون تومان از قاچاقچیان گرفته و آنها را رها می کنند.

مهدی فخیم زاده در سریالش هم نقش “ناصر افراشته” را بازی کرده و هم نقش “نصرالهی” را و البته که در بیشتر سکانسهای سریال این خودش است که به مانند جوان اول در کار حضور دارد.

 تهیه کننده “اخراجیها” در کنار تهیه کننده “معراجیها”

به گزارش سینماژورنال جالبتر اینجاست سریال “فوق سری” که پیشتر “قورباغه و قناری” نام داشته دو تهیه کننده آشنا دارد. تهیه کننده فاز اول آن حبیب کاسه ساز بوده است یعنی تهیه کننده “اخراجیها” و تهیه کننده فاز دوم آن محمد رضوی یعنی تهیه کننده “معراجیها”!!!

اینکه با حضور این دو تهیه کننده، داستان در قسمتهای ابتدایی “فوق سری” کاملا شبیه به فیلمی با نام “گشت ارشاد” پیش رفته که زمانی به دلیل عبور از خطوط قرمز، توقیفی تشخیص داده شد و حتی عرضه ویدیویی اش در شبکه خانگی نیز چند روز بعد از پخش، غیرمجاز تشخیص داده شد نیز به اندازه خود می تواند سوال برانگیز باشد.

سینماژورنال/حـــامد مظفـــری: سعید سهیلی بعد از حواشی عجیب و غریبی که بواسطه ساخت “گشت ارشاد” متحمل شد بحای اینکه دست از فیلسازی بکشد خیلی زود نگارش “کلاشینکف” را آغاز کرده و البته چه در فیلمنامه و چه در اجرای اثر طعنه های تندی به لیدر جریانی انداخت که برای “گشت ارشاد” مشکل ساز شده بود.

به گزارش سینماژورنال بعد از اکران موفقیت آمیز “کلاشینکف” نیز سهیلی به سراغ نگارش تازه ترین فیلمنامه اش “دلواپسان” رفته است؛ فیلمنامه ای که نامش بیش از هر چیز مخاطب را به یاد تعبیری می اندازد که در تقابلات سیاسی دو جناح سیاسی حاشیه ساز این سالها، متولد شده است.

با دلواپسان سیاسی کاری ندارم

سهیلی درباره اینکه فیلمنامه تازه اش چقدر متاثر از فضای سیاسی سالهای اخیر است و بخصوص رقابتهایی که بعد از انتخابات 92 در عرصه سیاسی کشور وجود دارد به سینماژورنال گفت: هر فیلمنامه ای میتواند متاثر از شرایطی باشد که محل وقوع داستان است اما اگر منظورتان اشاره دارد به عنوان فیلم باید بگویم فیلمنامه تازه ام به دلواپسان سیاسی ربطی ندارد.

دلواپسیهای خودم نسبت به التهابات اجتماعی را به تصویر می کشم

وی ادامه می دهد: در این فیلمنامه بخشی از دلواپسیهای خودم نسبت به اوضاع و احوال اجتماعی و التهابات جامعه ایرانی را به تصویر درآورده ام. بنابراین دلواپسان” یک درام اجتماعی است و نه آن طور که برخی تصور می کنند سیاسی.

بازنویسی “دلواپسان” با همکاری یک جوان انجام میشود

سعید سهیلی با اشاره به اینکه مشغول بازنویسی فیلمنامه است بیان می دارد: نگارش نسخه ابتدایی فیلمنامه مدتی پیش به اتمام رسید و این روزها به همراه امیرمحمد خوارزمی بازنویسی فیلمنامه را انجام میدهم و سعی می کنیم نسخه ای به مراتب بهتر خلق شود.

این کارگردان درباره همکاری با یک جوان فیلمنامه نویس می افزاید: ایشان نگارش چند تلفیلم را انجام داده بودند و این تلفیلمها را در اختیار من گذاشتند و بعد از اینکه آنها را خواندم فهمیدم جوان مستعدی است که میتواند به من کمک کند. این شد که برای بازنویسی “دلواپسان” از او دعوت کردم.

آدمهای حاشیه نشین اجتماع محور “دلواپسان” اند

سعید سهیلی پیرامون طبقه اجتماعی که آدمهای “دلواپسان” را تشکیل می دهد به سینماژورنال می گوید: به مانند کارهای اخیرم در اینجا هم این آدمهای حاشیه نشین اجتماع هستند که محور داستان هستند. این آدمهای حاشیه ای داستان را پیش می برند و هرازگاه شخصیتهایی از طبقات دیگر هم وارد کار می شوند.

وی می افزاید: در اینجا هم به مانند کارهای اخیرم رگه هایی از طنز در کار وجود دارد.

اردیبشهت ماه کار را کلید می زنیم

سهیلی که معمولا اغلب ساخته هایش با فروش معقولی در گیشه مواجه شده اند درباره زمان کلید زدن “دلواپسان” بیان می دارد: انشاا.. مصم هستیم که از اوایل اردیبهشت ماه و در لوکیشنهایی واقع در تهران کار را کلید بزنیم.

احتمالا ساعد سهیلی در این کار ایفای نقش نخواهد کرد

پرسش انتهایی سینماژورنال از سهیلی درباره تیم بازیگران کار است و اینکه آیا ساعد سهیلی هم به مانند آثار اخیر پدر در “دلواپسان” نقش محوری دارد. سهیلی می گوید: تا نسخه نهایی فیلمنامه آماده نشود نمی توانم درباره ترکیب بازیگران حدس بزنم اما این را میدانم که به احتمال زیاد ساعد سهیلی در اردیبهشت ماه مشغول کاری دیگر شده و برای همین در “دلواپسان” ایفای نقش نخواهد کرد.

سهیلی درباره حضور رفیق قدیمی اش ابوالفضل پورعرب در این کار می افزاید: باید ببینیم نقش مناسب ایشان در کار هست یا نه. شخصا دوست دارم ابوالفضل در این کار باشد.