چرا اجازه اقتباس از #ناگفتهها ی مهدی عراقی را نمیدهند؟/عباس رافعی کارگردان سینما روی آنتن زنده مطرح کرد
سینماروزان/حامد مظفری: براساس کتاب #ناگفتههای مهدی عراقی-از مبارزان قبل از انقلاب-که در پاریس نوشته بود، طرحی نوشتم و خیلی دوست دارم براساس آن فیلمی بسازم ولی وقتی رجوع کردم به فارابی، گفتند باید در صف انتظار برای بررسی فیلمنامه بمانی! چرا چنین سوژههایی در الویت نیست و باید مدتها در انتظار بماند؟
عباس رافعی کارگردان سینما که به بهانه مرور فیلم #راز_مینا مهمان برنامه زنده #سعادتآباد رادیوتهران بود با بیان مطلب فوق بیان داشت: راستش وقتی کسی از دانشگاه بیرون می آید برای شروع به کار فیلمسازی باید فیلمی بسازد که هم فروش کند و هم حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشد. من هم که پیشتر تحقیقات تاریخی زیادی کرده بودم درباره زندگی اپورتونیست ها و ماجراهای آنها تصمیم گرفتم درامی معمایی با صحنه های اکشن و جذاب با محوریت همینها بسازم که تبدیل شد به راز مینا.
وی ادامه داد: میخواستم فیلمی بسازم که هم تماشاچی داشته باشد و هم اینکه بتوانم یک مضمون بنیادی و آن هم انحراف در سازمان مجاهدین را واکاوی کنم. در اوایل دهه هفتاد بحث فعالیت های منافقین در پادگان اشرف خیلی باب بود و دوست داشتم برای عبرت تاریخی هم که شده به ریشهها بزنم و ببینم چطور میشود که مبارزان سابق گرفتار نگاه گروهکی میگردند؟
این کارگردان افزود: در فیلم راز مینا از سازمانی گفتم که به خودش هم رحم نمیکند. شروع فیلم با مرگ مجید شریف و آتش زنی جنازه است و بعدتر هم تعقیب و گریز برای جلوگیری از برملا شدن توطئههای منافقین. جزو اولین سینماگرانی بودم که به آتش کشیدن مجید شریف واقفی را در #راز_مینا نشان دادم!
عباس رافعی با اشاره به ایده اصلی فیلم راز مینا بیان داشت: ایده اصلی که برای خودم است ولی فیلم سازی یک کار گروهی است و با تهیهکنندگی حسین زندباف فیلم را تولید کردیم. راز مینا در بخش خصوصی ساخته شد و هیچ حمایت دولتی نداشت چون فیلمنامه آن پرکشش بود و نماهای اکشن استانداردی برایش طراحی شده بود.
این فیلمساز خاطرنشان ساخت: در دهه های شصت و هفتاد فیلمسازی شکلی داشت که حتی فیلمهای جنگی و دفاع مقدس مثل عقابها و پوتین و عبور از میدان مین و… را هم در بخش خصوصی و با بودجه های شخصی میساختند و چون شکل تولید استاندارد بود، مخاطب به سینما میرفت و فیلمها میفروخت و مخاطب داشت و سرمایه برمیگشت ولی هرچه جلوتر آمدیم ضعف مدیریت سینمایی و دخالتهای بیدلیل در بخش خصوصی و سوق دادن آنها به مسیرهای انحرافی، باعث شد تنوع ژانری کاسته شود.
عباس رافعی درباره اینکه آیا همچنان تولید فیلمهای جذاب درباره تاریخ انقلاب در گیشه جواب خواهد داد یا نه، بیان داشت: تولید آثار انقلابی در درجه اول اگر جذابیت داشته باشد باز هم مخاطب خواهد داشت ولی مشکل اینجاست که در گذر زمان، ذائقه مخاطب سینمارو عوض شده و صرفا یا کمدی های میفروشند یا گونه ای خاص از ملودرام در صورتی که اگر بر روی داستان های تاریخی جذاب و انسانی کار شود شاید مخاطب باز هم از آنها استقبال کند. سالها پیش مولانا از دباغی میگفت که گذرش به بازار عطارها می افتد و ناگاه بیهوش میشود و او که میشناختش میگوید فضولات بگیرید زیر بینی اش تا به هوش آید و این همان حکایت تغییر ذائقه است…
عباس رافعی تاکید کرد: در سالهای اخیر رویکردی داشتهایم در متولیان و سیاست گذاری ها و با آدم هایی به عنوان مدیر روبرو بوده ایم که حس میکنند سری که درد نمیکند را چرا دستمال ببندیم؟ پس میگویند اصلا سراغ سوژه های بحث برانگیز تاریخی نروید و فیلمهای کمدی و ملودرام بسازید در صورتی که هنرمند باید دنبال باز کردن بحث های ناگفته و گره های کور تاریخی باشد.
عباس رافعی درباره شباهت زوج چریک فیلم #کیمیا_و_خاک با زوج مبارز فیلم #راز_مینا اظهار داشت: داستان های این زوج ها و موضوعاتی که با آنها مرتبط بودهاند، واقعی بوده است یعنی با مطالعه اسناد و خاطرات بجامانده از آن دوران، از واقعیت برداشت کردم. در فیلم کیمیا و خاک اقشار مختلف مبارزان از چپ تا مسلمانان را میبینیم، در راز مینا هم همین طور است. آنچه برایم در ساخت آثار تاریخ انقلاب جای سوال دارد این است که هیچ وقت یا خیلی کم از گروههای مبارز مسلمان حرف زده اند. تصویرشان، هدفشان و آنچه میخواستند به آن برسند برایم مهم بوده. آدم های سال ۵۷ آدم هایی بودند که باید زیر ذره بین بروند تا درباره چرایی مبارزه های آنها بتوان فیلمهای قابل قبول ساخت.
رافعی با اشاره به اینکه همچنان علاقه دارد بر تاریخ انقلاب کار کند، اظهار داشت: براساس کتاب #ناگفتههای مهدی عراقی-از مبارزان قبل از انقلاب-که در پاریس نوشته بود، طرحی نوشتم و خیلی دوست دارم براساس آن فیلمی بسازم ولی وقتی رجوع کردم به فارابی، گفتند باید در صف انتظار برای بررسی فیلمنامه بمانی! چرا چنین سوژههایی در الویت نیست و باید مدتها در انتظار بماند ولی تولید فیلمهای بیبو و بیخاصیت، به راحتی حمایت مییابد؟؟ به جز این خیلی دوست دارم براساس حادثه غذاخوری همافران در سال ۵۷ و درگیری های همافران و گارد پهلوی هم فیلمی بسازم ولی متاسفانه هیچ برنامه ریزی برای حمایت از تولید چنین آثاری وجود ندارد و باید فکری اساسی کرد برای بهبود اوضاع…
برنامه سعادتآباد با تهیهکنندگی مریم آصفی، اجرای علی یگانه، بازیگری نیما اعتصام و کارشناسی حامد مظفری از رادیو تهران روی آنتن میرود.